ÄÀO LUYỆN GIÁO DÂN
THIÊN NIÊN KỶ MỚI
ÄÀO LUYỆN MỤC VỤ
1. Ý nghÄ©a
Mục vụ
Là “Khoa há»c và Nghệ thuáºt” phục vụ, chăm sóc Con NgÆ°á»i và Môi TrÆ°á»ng.
Là truy tìm “Tài Năng” tiá»m ẩn trong má»—i cá nhân, giúp biến đổi thành mãnh lá»±c.
Là lãnh đạo tinh thần.
Là nghệ thuáºt lãnh đạo Dân Chúa.
NhÆ° ngÆ°á»i Mục tá» chăn dắt Ä‘àn chiên.
Mục vụ thá»i nay, táºp trung vào Con NgÆ°á»i và Môi TrÆ°á»ng.
2. Mục Ä‘ích
Thá»±c thi giá»›i răn: “Yêu NgÆ°á»i.”
Äáp trả Kinh Thánh: “Cá»±u Ước-Tân Ước” và văn hóa “Äông-Tây.”
Qua hai định hÆ°á»›ng: “Liên Ä‘á»›i - Trách nhiệm” và “Yêu thÆ°Æ¡ng - Phục vụ.”
Hầu đạt tá»›i Con NgÆ°á»i toàn diện nhÆ° Äức Kitô, vá»›i ba chiá»u kích: “Thể chất, Tinh thần, Tâm linh.”[8]
3. Äào luyện Mục Vụ: “Liên Ä‘á»›i-Trách nhiệm”
3.1. Lý do
3.1.1. Äáp trả Cá»±u Ước
TrÆ°á»›c khi ăn quả Chúa cấm, Eva không liên Ä‘á»›i vá»›i Adam và vá»›i Chúa.
Sau khi ăn, Ä‘ã đổ lá»—i mà không chịu trách nhiệm.
3.1.2. Äáp trả văn hóa Tây PhÆ°Æ¡ng
Văn hóa Tây PhÆ°Æ¡ng Ä‘á» cao chủ nghÄ©a tá»± do cá nhân.
Dẫn tá»›i thiếu liên Ä‘á»›i và trách nhiệm.
Háºu quả khôn lÆ°á»ng.
3.2. Ná»™i dung
3.2.1. Dẫn nháºp
Câu truyện vá» loài hoa Thủy Tiên, trong thần thoại Hy Lạp.
Có chàng Narcis đẹp trai.
Biết bao cô gái để mắt. Anh không màng. Suốt ngày say mê săn bắn.
Má»™t hôm vào rừng săn, quên cả thá»i gian. Mãi đến xế chiá»u, anh giáºt mình, vì Ä‘ã Ä‘i quá sâu, quên cả lối vá».
Anh hốt hoảng kêu:
“Có ai Ä‘ó không?”
Chỉ duy có tiếng vá»ng: “Có ai Ä‘ó không?”
Äến khi kiệt sức, anh ngồi trên bá» giếng trong vắt.
Ngó thấy má»™t khuôn mặt tháºt đẹp. Äẹp đến ná»—i anh cÅ©ng phải si mê. Nên cúi xuống, Ä‘Æ°a hai bàn tay vục xuống, ôm lấy khuôn mặt Ä‘ó.
NhÆ°ng má»—i khi vừa chạm tá»›i, khuôn mặt loang loáng từ chối và càng chìm xuống xa hÆ¡n.
Chàng si mê nhân tình, cố liá»u.
Cuối cùng chàng Ä‘ã lao xuống giếng.
Chết.
Hóa thành loài hoa Thủy Tiên.
Loài Hoa rất yếu Ä‘uối.
Narcis Ä‘ã chết vì chủ nghÄ©a tá»± do cá nhân.
3.2.2. Äá»c Lá»i Chúa
Dụ ngôn ngÆ°á»i Samari tốt lành[9]
“NhÆ°ng ông ấy muốn chứng tá» là mình có lý, nên má»›i thÆ°a cùng Ðức Giêsu rằng:
"NhÆ°ng ai là ngÆ°á»i thân cáºn của tôi?"
Ðức Giêsu Ä‘áp:
"Má»™t ngÆ°á»i kia từ Giêrusalem xuống Giêrikhô, dá»c Ä‘Æ°á»ng bị rÆ¡i vào tay kẻ cÆ°á»›p. Chúng lá»™t sạch ngÆ°á»i ấy, Ä‘ánh nhừ tá», rồi bá» Ä‘i, để mặc ngÆ°á»i ấy ná»a sống ná»a chết. Tình cá», có thầy tÆ° tế cÅ©ng Ä‘i xuống trên con Ä‘Æ°á»ng ấy. Trông thấy ngÆ°á»i này, ông tránh qua bên kia mà Ä‘i. Rồi cÅ©ng thế, má»™t thầy Lêvi Ä‘i tá»›i chá»— ấy, cÅ©ng thấy, cÅ©ng tránh qua bên kia mà Ä‘i.
NhÆ°ng má»™t ngÆ°á»i Samaria kia Ä‘i Ä‘Æ°á»ng, tá»›i ngang chá»— ngÆ°á»i ấy, cÅ©ng thấy, và chạnh lòng thÆ°Æ¡ng. Ông ta lại gần, lấy dầu lấy rượu đổ lên vết thÆ°Æ¡ng cho ngÆ°á»i ấy và băng bó lại, rồi đặt ngÆ°á»i ấy trên lÆ°ng lừa của mình, Ä‘Æ°a vá» quán trá» mà săn sóc.
Hôm sau, ông lấy ra hai quan tiá»n, trao cho chủ quán và nói:
"Nhá» bác săn sóc cho ngÆ°á»i này, có tốn kém thêm bao nhiá»u, thì khi trở vá», chính tôi sẽ hoàn lại bác".
Váºy theo ông nghÄ©, trong ba ngÆ°á»i Ä‘ó, ai Ä‘ã tá» ra là ngÆ°á»i thân cáºn vá»›i ngÆ°á»i Ä‘ã bị rÆ¡i vào tay kẻ cÆ°á»›p?"
NgÆ°á»i thông luáºt trả lá»i:
"Chính là kẻ Ä‘ã thá»±c thi lòng thÆ°Æ¡ng xót đối vá»›i ngÆ°á»i ấy".
Ðức Giêsu bảo ông ta:
"Ông hãy Ä‘i, và cÅ©ng hãy làm nhÆ° váºy".
3.2.3. Suy niệm
Chúa dạy: "Ông hãy Ä‘i, và cÅ©ng hãy làm nhÆ° váºy."
NghÄ©a là hãy sống tinh thần “Liên Ä‘á»›i và Trách nhiệm.”
Cha Coriden khẳng định:
“Tình Liên Äá»›i là chất keo Ä‘ính kết các tín hữu vá»›i nhau…
Nó mang sức mạnh và sá»± ổn định đến cho cá»™ng Ä‘oàn, và là Ä‘á»™ng cÆ¡ thúc đẩy các hoạt Ä‘á»™ng vì công lý và bác ái của cá»™ng Ä‘oàn.”[10]
Äức cố Giáo Hoàng Gioan Phaolô II rất coi trá»ng sá»± Liên Äá»›i, đến ná»—i Ngài cho Liên Äá»›i là má»™t Nhân Äức. Ngài nói “nó là má»™t quyết tâm mạnh mẽ và kiên định để dấn thân vì lợi ích chung.”[11] Äức Giáo Hoàng Benedictô XVI xác nháºn tinh thần “Äồng Trách Nhiệm” giữa hàng giáo sÄ© và hàng giáo dân.
Äức Cha Giuse Trần Xuân Tiếu, vừa công bố:
“Sứ Äiệp vá» Äồng Trách Nhiệm Trong Cá»™ng Äoàn Kitô Hữu.”
Ngài khẳng định:
“Giáo Pháºn Long Xuyên không có con Ä‘Æ°á»ng nào khác ngoài con Ä‘Æ°á»ng trở vá» xây dá»±ng Giáo Pháºn thành má»™t Há»™i Thánh Tham Gia và Hiệp Thông trong tinh thần Äồng trách Nhiệm.”
Sống “Liên Ä‘á»›i - Trách nhiệm” là con Ä‘Æ°á»ng mục vụ thá»i nay.
Äáp trả tinh thần Cá»±u Ước và ná»n văn hóa Tây phÆ°Æ¡ng.
Minh hoạ:
GÆ°Æ¡ng sống đạo “Liên Äá»›i - Trách Nhiệm”
Câu chuyện: Tá»™i vô tình.
Có má»™t tu viện công giáo, trÆ°á»›c kia rất sầm uất, nhÆ° má»™t trung tâm thu hút khách hành hÆ°Æ¡ng. Thế mà bây giá» tu viện chẳng khác gì nhÆ° ngôi chùa hoang phế. Nhà thá» vắng lặng, tu sÄ© thÆ°a thá»›t, cuá»™c sống tháºt buồn!
Tu Viện Trưởng tìm hiểu nguyên nhân hay lá»—i lầm gì Ä‘ã Ä‘Æ°a tu viện tá»›i tình trạng thảm thÆ°Æ¡ng này. Có vị Ẩn SÄ© cho biết:
“Tá»™i Ä‘ã và Ä‘ang xảy ra trong cá»™ng Ä‘oàn Ä‘ó là tá»™i Vô Tình.”
Và ông giải thích:
“Äấng Cứu Thế Ä‘ã cải trang thành má»™t ngÆ°á»i trong quí vị, nhÆ°ng quí vị không nháºn ra Ngài.”
Nháºn được lá»i giải Ä‘áp, Tu Viện Trưởng liá»n triệu táºp má»i ngÆ°á»i lại và loan báo cho há» biết Äấng Cứu Thế Ä‘ang cải trang thành má»™t ngÆ°á»i trong nhà.
Các tu sÄ© mở to Ä‘ôi mắt và quan sát nhau.
Ai là Äấng Cứu Thế cải trang váºy?
Và từ Ä‘ó má»i ngÆ°á»i Ä‘á»u sống “Liên Ä‘á»›i-Trách nhiệm,” đối xá» vá»›i nhau nhÆ° vá»›i Äấng Cứu Thế.
Chẳng bao lâu, bầu khí yêu thÆ°Æ¡ng huynh đệ, sức sống và niá»m vui Ä‘ã trở lại vá»›i tu viện.
Từ khắp nÆ¡i ngÆ°á»i ta lại tìm đến tu viện để tÄ©nh tâm và cầu nguyện.
Nhiá»u ngÆ°á»i trẻ cÅ©ng đến xin gia nháºp cá»™ng Ä‘oàn (Trích món quà Giáng sinh).
Thá»±c hành
Quan tâm, đối xá» vá»›i nhau nhÆ° vá»›i Äức Giêsu Cứu Thế.
1. Cụ thể, qua tiếp xúc, giao lÆ°u, đối thoại, chúng ta nháºn ra Æ°u và khuyết Ä‘iểm nÆ¡i ngÆ°á»i chung quanh. Rồi tìm cách khích lệ, phát huy Æ°u Ä‘iểm và giúp khắc phục khuyết Ä‘iểm, để má»—i ngày chúng ta được thăng tiến. Hầu nên giống Chúa Kitô hÆ¡n.
2. Liên Ä‘á»›i-Trách nhiệm vá»›i xã há»™i, các Tôn giáo trong địa phÆ°Æ¡ng…
3. Liên Ä‘á»›i-Trách nhiệm vá»›i các tang gia, gia Ä‘ình neo Ä‘Æ¡n, khó khăn…
4. Äào luyện Mục Vụ: “Yêu ThÆ°Æ¡ng-Phục Vụ”
4.1. Lý do
4.1.1. Äáp trả Tân Ước
Chúa Giêsu dạy:
“Ta đến để phục vụ.”[12]
Và truyá»n: “Hãy yêu thÆ°Æ¡ng nhau, nhÆ° Thầy Ä‘ã yêu thÆ°Æ¡ng các con.”[13]
4.1.2. Äáp trả văn hóa Äông PhÆ°Æ¡ng
Văn hóa PhÆ°Æ¡ng Äông có gốc nông nghiệp. Mặt bằng nông nghiệp tác Ä‘á»™ng thêm vào việc hình thành tính cách con ngÆ°á»i. Vì thế, con ngÆ°á»i vốn sẵn tính ghen ghét, lại càng thêm: “Äố kỵ cào bằng.”
Mặt khác, do ảnh hưởng của văn hóa khu vá»±c, nhất là vá»›i Trung Hoa. Cụ thể là vá»›i Khổng Giáo, vốn trá»ng “Thầy”: “Nhất tá»± vi SÆ°, bán tá»± vi SÆ°.”
Do Ä‘ó, ngÆ°á»i ta thích làm chức năng “ Thầy Dạy,” không thích làm chức năng của ngÆ°á»i đầy tá»›: “Phục vụ.”
Thế nên, mục vụ: “Yêu thÆ°Æ¡ng – Phục vụ” là Ä‘áp trả Tân Ước và văn hóa PhÆ°Æ¡ng Äông.
HÆ¡n nữa, hệ quả sẽ tạo nên môi trÆ°á»ng đất tốt cho hạt giống Äức Tin nảy mầm.
4.2. Ná»™i dung
4.2.1. Dẫn nháºp
Äức Tin là má»™t Ân Huệ.
Äức cố Giáo Hoàng Gioan PhaolôII diá»…n tả nhÆ° hạt giống, Thiên Chúa Ä‘ã gieo vào Ä‘áy thẳm sâu của tâm hồn má»—i con ngÆ°á»i. Hạt giống ấy chỉ Ä‘âm chồi nảy lá»™c sinh hoa kết trái trong môi trÆ°á»ng “Yêu ThÆ°Æ¡ng và Phục Vụ.”
Vì thế Giáo Há»™i Công Giáo chỉ xin được phục vụ.
Giáo Há»™i Việt Nam chá»n con Ä‘Æ°á»ng “Yêu thÆ°Æ¡ng – Phục vụ.”
4.2.2. Äá»c Lá»i Chúa
"NÆ°á»›c Trá»i cÅ©ng giống nhÆ° chuyện hạt cải ngÆ°á»i ná» lấy gieo trong ruá»™ng mình. Tuy nó là loại nhá» nhất trong các hạt giống, nhÆ°ng khi lá»›n lên, thì lại là thứ rau lá»›n nhất; nó trở thành cây, đến ná»—i chim trá»i tá»›i làm tổ trên cành được." (Mt 13:31-33)
“Thầy ban cho anh em má»™t Ä‘iá»u răn má»›i là anh em hãy yêu thÆ°Æ¡ng nhau; anh em hãy yêu thÆ°Æ¡ng nhau nhÆ° Thầy Ä‘ã yêu thÆ°Æ¡ng anh em.” (Ga, 13: 34)
“CÅ©ng nhÆ° Con NgÆ°á»i đến không phải để được ngÆ°á»i ta phục vụ, nhÆ°ng là để phục vụ và hiến dâng mạng sống làm giá chuá»™c muôn ngÆ°á»i.” (Mt. 20: 28)
“Thầy sống giữa anh em nhÆ° má»™t ngÆ°á»i phục vụ.” (Lc. 22: 27)
4.2.3. Suy niệm
“Yêu thÆ°Æ¡ng và Phục vụ” là môi trÆ°á»ng cho hạt giống Äức Tin nảy mầm.
Sau Ä‘ây là kinh nghiệm mục vụ của Thánh Phanxicô khó khăn.
Tôi thÆ°á»ng hay kể câu chuyện vá» Thánh Phanxicô.
Câu chuyện Ä‘á» cáºp tá»›i ba “Tên Trá»™m” khét tiếng, Ä‘ã trở nên ba “Thầy Dòng” nổi tiếng, chỉ vì cách xá» sá»± “Hiá»n lành - Khiêm nhÆ°á»ng” và giàu tình thÆ°Æ¡ng của Ngài. Quan tâm tá»›i những nhu cầu Con NgÆ°á»i, nhất là những con ngÆ°á»i bị loại trừ.
Ngài Ä‘ã truyá»n cho Thầy Dòng coi hầm rượu phải tìm cho bằng được ba tên trá»™m mà thầy Ä‘ã sỉ nhục và Ä‘uổi Ä‘i khi chúng đến xin của ăn và rượu uống. Khi tìm thấy, theo lệnh của thánh Phanxicô, thầy này phải quì xuống xin lá»—i và trao bị bánh và rượu của thánh Phanxicô cho chúng.
Ba tên trá»™m khét tiếng, sau khi ăn uống xong, Ä‘ã đến xin gặp Phanxicô.
Cuối cùng, há» Ä‘ã xin nháºp dòng tu.
Sau trở thành những thầy dòng nổi tiếng.
4.2.4. Kết luáºn:
Sống đạo “Yêu ThÆ°Æ¡ng và Phục Vụ.”
Hạt giống đức tin trong cõi thẳm sâu của lòng con ngÆ°á»i, mà Thiên Chúa Ä‘ã gieo từ thuở Ä‘á»i Ä‘á»i. Chúng Ä‘ã gặp được Thiên Chúa ở Lòng Xót ThÆ°Æ¡ng và Ä‘ã má»c lên.
Mục vụ của Phanxicô là mục vụ “Yêu ThÆ°Æ¡ng và Phục Vụ.” Nó bắt nguồn từ tinh thần nghèo khó, kính trá»ng tạo váºt và chú tâm tá»›i nhu cầu con ngÆ°á»i.
Thá»±c hành:
“Cùng vá»›i Äức Kitô,” tôi luôn sẵn sàng “Yêu ThÆ°Æ¡ng - Phục Vụ.”
Äiá»u này sẽ được thá»±c thi trong gia Ä‘ình và môi trÆ°á»ng sống má»i ngày.
Lm. Gioankim Nguyễn Văn Hinh (D.Min.)
Các tin khác