MỤC VỤ: Những Thách Đố Thời Đại

“Vui mừng và hy vọng, ưu sầu và lo lắng của con người ngày nay…cũng là vui mừng và hy vọng, ưu sầu và lo lắng của các môn đệ Chúa Kitô, và không có gì thực sự là của con người mà lại không gieo âm hưởng trong lòng họ.”[1]

Nhân loại và Giáo Hội hôm nay, đang trải qua ba thử thách lớn nhất. 

Đó là chủ nghĩa thế tục, vô thần và tư do cá nhân. 

Chủ nghĩa thế tục

Do nền văn minh hiện đại và với đầu óc khoa học, dễ gây nên ý muốn áp dụng khoa học vào những phạm vi ở ngoài phạm vi của nó.  Do đó không nhận chân lý tuyệt đối. 

Không nhận chân lý tuyệt đối, còn vì chủ nghĩa nhân bản. Chủ nghĩa này quá đề cao con người, nên Thiên Chúa không quan trọng. Coi giá trị nhân bản như là tuyệt đối. Con người phải hoàn toàn tự trị. Không cần đến Chúa. Hay là phải hoàn toàn tự lập về kinh tế xã hội.  Không bị tôn giáo ràng buộc. Dẫn tới chủ nghĩa vô thần và tự do cá nhân.[2]

Quyền tự do là một thứ quyền đáng sợ.  Nhưng đồng thời là nguyên nhân khiến con người nên cao quí thật sự. Do đó con người có thể lấy tình yêu đáp lại tình yêu Thiên Chúa.  Nhưng cũng có thể phản nghịch.

Con người cao cả không phải vì có thể theo sở thích, vì có thể phản nghịch hay vì có thể chiều theo những xu hướng mù quáng của dục vọng trái với lý trí và đức tin. Nhưng chính là vì có thể tự ý đón nhận ý muốn của Thiên Chúa. Ðược tạo nên giống như hình ảnh của Thiên Chúa, con người thật cao trọng khi tự ý cố gắng tới gần và giống như Thiên Chúa hơn. 

Ðiều đó không phải là dễ dàng. Quyền tự do bị ảnh hưởng bởi nhiều sức lực thúc đẩy, không những sức lực bên ngoài (như giáo dục - hay là việc thiếu giáo dục - khung cảnh sống, dư luận, hoàn cảnh xã hội v.v...) mà còn cả sức lực bên trong (như tính tình, sức khỏe, dục vọng, mặc cảm và xu hướng tiềm thức).  Nếu con người không được đào tạo và giáo dục để biết sử dụng quyền tự do thì con người có thể sống lâu mà ít khi hoạt động tự do thật sự. Nghĩa là ít khi đạt tới mức độ cao cả của mình theo như ý Chúa. 

Nhưng con người chỉ có thể quay về với sự thiện một cách tự do. Sự tự do ấy những người đương thời với chúng ta rất ngưỡng mộ và hăng say theo đuổi, và họ thực có lý. Tuy nhiên, lắm lúc họ cổ võ tự do một cách lệch lạc như có thể làm bất cứ điều gì mình thích, cả điều xấu.

Nhưng tự do đích thực là dấu chỉ cao cả nhất của hình ảnh Thiên Chúa trong con người. Bởi vì Thiên Chúa đã muốn để con người tự định liệu.  Hầu con người tự mình đi tìm Ðấng Tạo Dựng. Và nhờ kết hợp với Ngài.  Nhờ đó, con người tiến tới sự hoàn thiện trọn vẹn và hạnh phúc.

Vậy phẩm giá của con người đòi họ phải hành động theo sự chọn lựa ý thức và tự do.  Nghĩa là chính con người được thúc đẩy và hướng dẫn tự bên trong, chứ không do bản năng mù quáng hay cưỡng chế hoàn toàn bên ngoài.

Con người sẽ đạt tới phẩm giá ấy một khi nhờ tự giải thoát khỏi mọi kiềm tỏa của đam mê. Con người theo đuổi cùng đích của mình trong sự tự do chọn lấy điều thiện và khôn khéo cũng như thực sự tạo cho mình những phương tiện thích ứng.

Tự do của con người vì bị tội lỗi làm tổn thương nên chỉ nhờ ơn Chúa trợ lực mới có thể thực hiện việc hướng về Thiên Chúa cách hoàn toàn sống động. Vậy trước tòa án Thiên Chúa, mỗi người sẽ phải trả lẽ về đời sống của mình tùy theo chính họ đã làm điều thiện hay điều ác.[3]

Đối tượng mục vụ chính là con người và môi trường.  Con người “Chủ nghĩa tự do cá nhân” và thế giới vô thần “Tục Hóa.”  Thách đố lớn nhất hôm nay vẫn là chủ nghĩa tự do cá nhân, xét về cả văn hoá Đông lẫn văn minh Tây.  Xu hướng con người thời nay, muốn tự quyết và muốn làm chủ số phận đời mình, không cần Thiên Chúa và cũng chẳng cần tới Giáo Hội.

Thực ra tự do là tốt.  Nhưng chủ nghĩa tự do thì không hiện thực, vì trong thực tế không bao giờ có tự do tuyệt đối.  Người ta chỉ có thể tự do tuyệt đối trong Điều Thiện.  Những người trẻ hôm nay, nhất là ở những nước theo nền văn hóa Đông, đang khao khát tự do của nền văn minh Tây Phương. 

Ý thức điều đó, nên người lãnh đạo tinh thần trong môi trường văn hóa Việt Nam chủ trương rằng: “Luôn trân trọng quá khứ, nhưng tương lai phải tiến lên.”  Và “Văn hoá là những cái còn lại nhưng cũng là những cái còn thiếu sót, cần bổ sung.”  Hơn nữa, người có văn hóa là người luôn trăn trở truy tìm “cái Đúng, cái Tốt và cái Đẹp” hơn và luôn hơn mãi không ngừng.

  Người làm mục vụ hôm nay.  Người lãnh đạo tinh thần, càng cần trở về với Chúa Kitô và Phúc Âm của Người để có thể vượt qua thử thách này một cách khôn ngoan hợp ý Chúa mà vẫn không đánh mất con người và thế giới đáng yêu. 

Chúng ta bước vào phần áp dụng trong môi trường văn hóa Việt Nam.

Lm. Gioankim Nguyễn Văn Hinh (D.Min.)

Các tin khác

• CÁCH DIỆT CỎ LÙNG
• NHỮNG YẾU TỐ XÂY DƯNG HẠNH PHÚC GIA ĐÌNH
• ĐỨC THÁNH CHA GẶP GỠ CÁC GIA ĐÌNH CÔNG GIÁO TRÊN THẾ GIỚI
• MỤC VỤ LÀ GÌ
• ĐÀO LUYỆN MỤC VỤ
• Kỹ Năng Văn Hoá Ứng Xử
• Kỹ Năng Tham Luận
• Kỹ Năng Lãnh Đạo
• Đào Luyện Kỹ Năng Lãnh Đạo Chuyên Biệt Cơ Sở: Mười Luật lãnh đạo
• ĐÀO LUYỆN KỸ NĂNG LÃNH ĐẠO CHUYÊN BIỆT TRONG MÔI TRƯỜNG XỨ ĐẠO

(Trang 1/3)    1 2 3