Đức Giáo Hoàng Phanxicô ký Tuyên Ngôn Liên Tôn cho COP28

ĐỨC GIÁO HOÀNG PHANXICÔ
KÝ TUYÊN NGÔN LIÊN TÔN CHO COP28

Vatican News

Đức Thánh Cha Phanxicô Ä‘ã ký tuyên ngôn liên tôn được soạn thảo dịp há»™i nghị thượng đỉnh thế giá»›i của các nhà lãnh đạo tôn giáo về biến đổi khí hậu, tại Abu Dhabi vào đầu tháng 11, và có sá»± tham dá»± của Đức Hồng y Quốc Vụ Khanh Pietro Parolin. Tài liệu Ä‘ã được bàn giao cho chủ tịch COP28, tiến sÄ© Sultan Al Jaber.

Vatican News phổ biến bản dịch đầy đủ của “Tuyên ngôn liên tôn cho COP28” được thông qua tại há»™i nghị thượng đỉnh thế giá»›i của các nhà lãnh đạo tôn giáo được tổ chức tại Abu Dhabi vào tháng Mười Má»™t.

Dẫn nhập

Trong tinh thần hiệp nhất, trách nhiệm chung và tình huynh đệ nhân loại, và vào thời Ä‘iểm then chốt này trong cuá»™c khủng hoảng khí hậu toàn cầu vốn Ä‘òi hỏi phải có má»™t hành Ä‘á»™ng mang tính chuyển đổi để duy trì mục tiêu 1,5 Ä‘á»™ trong tầm tay và phục vụ các cá»™ng đồng bị ảnh hưởng và dá»… bị tổn thÆ°Æ¡ng, chúng tôi, đại diện của các truyền thống tôn giáo và bản địa Ä‘a dạng, thông qua đối thoại vá»›i các nhà khoa học, học giả tôn giáo, giáo viên đại học, tổ chức phụ nữ, thanh niên, xã há»™i dân sá»±, lãnh đạo doanh nghiệp và các nhà hoạch định chính sách về các vấn đề môi trường, chúng tôi tập trung tại Abu Dhabi trÆ°á»›c thềm COP28 để bày tỏ mối quan ngại chung về sá»± leo thang của những tác Ä‘á»™ng của khí hậu Ä‘ang gây nguy hiểm cho hành tinh thân yêu của chúng ta, cÅ©ng nhÆ° cam kết chung của chúng tôi trong việc cùng nhau Ä‘Æ°Æ¡ng đầu vá»›i cuá»™c khủng hoảng toàn cầu này, bằng cách dá»±a trên những ná»— lá»±c trÆ°á»›c Ä‘ây của chúng tôi, bao gồm cả lời kêu gọi liên tôn tại COP26. Đức tin của chúng tôi truyền cho chúng tôi nghÄ©a vụ thiêng liêng là trân trọng không chỉ gia Ä‘ình nhân loại chúng ta, mà còn cả hệ sinh thái mong manh Ä‘ang che chở chúng ta.

Lời mở đầu

- Chúng tôi nhận ra ná»—i buồn mà nhiều người Ä‘ang cảm thấy vào thời Ä‘iểm này và chúng tôi sẽ trả lời má»™t cách hiệu quả.

- Chúng tôi hoan nghênh những Ä‘óng góp của khoa học, kiến ​​thức truyền thống, tôn giáo và bản địa.

- Chúng tôi ủng há»™ vì nhân quyền trong má»™t môi trường sạch sẽ, lành mạnh và bền vững, má»™t tuyên ngôn được Đại há»™i đồng thông qua vào năm 2022. Đại há»™i đồng này công nhận các quyền ná»™i tại của các hệ sinh thái, bao gồm nÆ°á»›c, đại dÆ°Æ¡ng và biển, để tồn tại, thịnh vượng và tÆ°Æ¡i trẻ.

- Chúng tôi hoan nghênh mọi người tham gia vào sá»± hòa nhập xã há»™i, bằng cách xây dá»±ng những cầu nối vượt qua sá»± khác biệt và nuôi dưỡng sá»± hiệp nhất.

- Chúng tôi đề cao kinh nghiệm của các nhóm tín ngưỡng trong việc củng cố khả năng phục hồi của các cá»™ng đồng địa phÆ°Æ¡ng và các dân tá»™c bản địa trÆ°á»›c những cú sốc khí hậu, bằng cách ná»— lá»±c thá»±c hiện sá»± thích ứng mà các cá»™ng đồng địa phÆ°Æ¡ng và người dân bản địa có thể tin tưởng.

- Chúng tôi hoan nghênh các hành Ä‘á»™ng được thá»±c hiện bởi các tác nhân có lòng tin của các chân trời khác nhau kể từ COP26 để tái định hÆ°á»›ng đầu tÆ° của họ đến những cuá»™c đầu tÆ° tích cá»±c cho thiên nhiên, phù hợp vá»›i mục tiêu chuyển đổi sang mô hình má»›i về phát triển hòa nhập và công bằng.

- Chúng tôi công nhận việc tài trợ phù hợp vá»›i đức tin cho sá»± phát triển bền vững, khai thác các nguồn lá»±c vì hạnh phúc của tất cả chúng sinh hôm nay và trong tÆ°Æ¡ng lai.

- Chúng tôi nhận ra mối liên hệ giữa biến đổi khí hậu, di cÆ° và xung Ä‘á»™t, cÅ©ng nhÆ° vai trò tiềm năng của những người có đức tin vá»›i tÆ° cách là “những người xây dá»±ng hòa bình môi trường”, ná»— lá»±c mở ra những con đường trắc ẩn và trung gian hòa giải giữa các cuá»™c xung Ä‘á»™t.

- Chúng tôi nhận thấy nhu cầu cấp thiết về má»™t câu chuyện phát triển và hành Ä‘á»™ng phù hợp vá»›i các giá trị thúc đẩy hạnh phúc và phát triển bền vững, má»™t khuôn khổ bắt nguồn từ hy vọng và lòng dÅ©ng cảm.

- Chúng tôi nhận ra mối liên kết sâu sắc giữa chúng ta vá»›i nhau và vá»›i mạng lÆ°á»›i cuá»™c sống phức tạp Ä‘ang bao bọc chúng ta. Nhận thức được những hạn chế của mình, chúng tôi khiêm tốn cam kết giải quyết những cuá»™c khủng hoảng nhiều mặt này thông qua lăng kính các giá trị, đạo đức và tâm linh.

- Chúng tôi hiệp nhất trong việc thừa nhận sá»± há»™i tụ sâu sắc của sá»± khôn ngoan trong các truyền thống đức tin, tôn giáo, văn hóa và bản địa Ä‘a dạng trên thế giá»›i, má»—i truyền thống đều vang vọng những hòa hợp về tầm nhìn và sứ mạng tập thể của chúng tôi.

- Chúng tôi khoác lên mình tấm áo của tình yêu, của sá»± quản lý và chăm sóc công trình tạo dá»±ng, nhận thức được mong muốn và trách nhiệm của mình trong việc bảo vệ Trái đất.

- Chúng tôi công nhận đặc tính linh thiêng và sá»± thánh thiêng của cuá»™c sống và thiên nhiên, tôn vinh giá trị vốn có của mọi sinh vật và cảnh quan Ä‘ang sống trên Đất Mẹ.

- Chúng tôi bảo vệ cách mạnh mẽ sá»± công bằng và công lý môi trường, bằng cách ủng há»™ sá»± công bằng và bình đẳng nhÆ° nền tảng của má»™t thế giá»›i thịnh vượng.

Lời kêu gọi hành Ä‘á»™ng

Vượt lên trên các quốc gia và truyền thống, chúng tôi tuyên bố cam kết vững chắc của mình và kêu gọi các nguyên thủ quốc gia, chính phủ, các tổ chức phi nhà nÆ°á»›c và các nhà hoạch định chính sách hành Ä‘á»™ng theo các nguyên tắc sau:

- Kêu gọi phản ứng khẩn cấp bằng cách đẩy nhanh quá trình chuyển đổi năng lượng, đảm bảo công lý và bình đẳng cÅ©ng nhÆ° những gì Ä‘úng đắn về mặt đạo đức.

- Coi Đất Mẹ là nguồn sống cần được bảo vệ.

- Yêu cầu các chính phủ vượt ra khỏi mô hình tăng trưởng tuyến tính và chuyển sang mô hình tuần hoàn vốn cho phép chúng ta sống má»™t cuá»™c sống cân bằng và xứng Ä‘áng, hài hòa vá»›i thiên nhiên.

- Thúc giục các doanh nghiệp và các nhà hoạch định chính sách thá»±c hiện quá trình chuyển đổi nhanh chóng và công bằng khỏi nhiên liệu hóa thạch, bằng cách sá»­ dụng các nguồn năng lượng sạch nuôi dưỡng Trái đất và bảo vệ người dân trên trái đất má»™t cách vô Ä‘iều kiện.

- Kêu gọi các chính phủ thúc đẩy nông nghiệp và hệ thống lÆ°Æ¡ng thá»±c bền vững, vốn tôn trọng văn hóa và hệ sinh thái địa phÆ°Æ¡ng và đồng thời đảm bảo an ninh lÆ°Æ¡ng thá»±c cho tất cả mọi người.

- Kêu gọi các chính phủ tăng cường các dịch vụ nhằm giải quyết gánh nặng của biến đổi khí hậu đối vá»›i sức khỏe con người, đặc biệt là ở những cá»™ng đồng dá»… bị tổn thÆ°Æ¡ng và mong manh nhất.

- Khuyến nghị các chính phủ, đặc biệt là những chính phủ có nguồn lá»±c lá»›n hÆ¡n, Ä‘i đầu trong việc giảm phát thải và há»— trợ các ná»— lá»±c giảm thiểu và thích ứng vá»›i khí hậu ở các quốc gia ít đặc quyền hÆ¡n.

- Xin các tổ chức tài chính quốc gia và quốc tế, khu vá»±c tÆ° nhân, các doanh nghiệp và chính phủ áp dụng các hoạt Ä‘á»™ng đầu tÆ° có trách nhiệm và các hoạt Ä‘á»™ng thÆ°Æ¡ng mại phù hợp vá»›i các tiêu chuẩn về khí hậu, môi trường và xã há»™i.

- Kêu gọi các chính phủ và các bên liên quan thừa nhận mối liên hệ không thể tách rời giữa cuá»™c khủng hoảng do con người vốn ảnh hưởng đến khí hậu và Ä‘a dạng sinh học và áp dụng các hành Ä‘á»™ng hòa nhập nhằm hài hòa việc khôi phục cả hai hệ thống.

- Kêu gọi các chính phủ Ä‘Æ°a ra các cÆ¡ chế trách nhiệm nhằm Ä‘áp ứng các cam kết toàn cầu và quốc gia về hành Ä‘á»™ng hòa nhập về khí hậu.

- Kêu gọi các nhà hoạch định chính sách đảm bảo tính hòa nhập trong quá trình chuyển đổi khí hậu: Khi chúng ta hợp tác vì má»™t tÆ°Æ¡ng lai bền vững, không ai bị bỏ lại phía sau. Nhu cầu của tất cả mọi người, đặc biệt là trẻ em, các cá»™ng đồng dá»… bị tổn thÆ°Æ¡ng Ä‘ang phải đối mặt vá»›i thiên tai và xung Ä‘á»™t, thanh niên, phụ nữ và người dân bản địa, cÅ©ng nhÆ° Ä‘á»™ng vật và thiên nhiên, phải là trọng tâm trong ná»— lá»±c của chúng ta.

- Xin các chính phủ cam kết vận hành các cÆ¡ chế tài chính má»›i nhằm giải quyết các tổn thất và thiệt hại, đặc biệt là ở những khu vá»±c dá»… bị tổn thÆ°Æ¡ng nhất, đồng thời đảm bảo rằng quỹ này mang tính liên ngành, hiệu quả và hòa nhập, và nó tiếp cận trá»±c tiếp đến những người dá»… bị tổn thÆ°Æ¡ng nhất hay các cá»™ng đồng bị ảnh hưởng.

- Khuyến khích đối thoại hòa nhập, trong và ngoài COP, vá»›i các nhà lãnh đạo tôn giáo, các nhóm dá»… bị tổn thÆ°Æ¡ng, thanh niên, tổ chức phụ nữ và cá»™ng đồng khoa học để xây dá»±ng các liên minh nhằm tăng cường phát triển bền vững.

Sá»± cam kết của chúng tôi

Chúng tôi, vá»›i tÆ° cách là đại diện của các truyền thống tôn giáo, bản địa và sá»± khôn ngoan của má»—i truyền thống, nhận ra nghÄ©a vụ tập thể của mình là:

- Tôn vinh những mối dây liên kết và phụ thuá»™c lẫn nhau vốn Ä‘ang dệt nên chúng ta vào mạng lÆ°á»›i phức tạp của cuá»™c sống, nhắc nhở chúng ta về vận mệnh chung của chúng ta.

- Thúc đẩy vÅ© Ä‘iệu Cân bằng và Hài hòa, bằng cách tìm kiếm sá»± cân bằng trong bản thân chúng ta và vá»›i thế giá»›i tá»± nhiên bao quanh chúng ta.

- Khuyến khích thay đổi mô hình trong mối quan hệ của chúng ta vá»›i Trái đất và tất cả cÆ° dân trên Ä‘ó, nuôi dưỡng cảm thức tôn kính và trách nhiệm sâu sắc.

- Trở thành người bảo vệ việc phát triển câu chuyện sinh thái dá»±a trên đức tin, học tập liên lỉ và tích hợp các giáo huấn và giá trị sinh thái trong các tổ chức giáo dục, tôn giáo và văn hóa, nuôi dưỡng sá»± hiểu biết toàn diện về mối liên kết giữa chúng ta.

- Tích cá»±c tham gia vào các cuá»™c thảo luận công khai về các vấn đề môi trường, hÆ°á»›ng dẫn các tu Ä‘oàn và thể chế của chúng tôi để thúc đẩy các cá»™ng đồng kiên cường và công bằng.

- Chỉ dẫn việc theo Ä‘uổi và hình dung lại lối sống bền vững ít khí thải cacbon và sá»± tiến bá»™ xã há»™i bắt nguồn từ sá»± hài hòa vá»›i Trái đất và tôn trọng tài nguyên của nó.

- Chấp nhận sá»± thanh đạm, sá»± hiệu quả của các tài nguyên và lối sống tinh thần và dá»±a trên sá»± khôn ngoan, bằng cách vạch ra những con đường lãng phí tối thiểu và lối sống có ý thức nhằm thúc đẩy việc trả lại cho Mẹ Trái đất những gì chúng ta Ä‘ã lấy từ Ä‘ó.

- Thay đổi mô hình tiêu thụ của chúng tôi, đảm bảo rằng việc mua hàng và dịch vụ của chúng tôi phản ánh cam kết đạo đức của chúng tôi nhằm đẩy nhanh quá trình chuyển đổi năng lượng và đạt được mức phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050, theo yêu cầu của Thỏa thuận Paris.

- Điều chỉnh các khoản đầu tÆ° tài chính phù hợp vá»›i các chuẩn má»±c đạo đức, bằng cách áp dụng nguồn tài chính trách nhiệm và hòa nhập để há»— trợ má»™t hành tinh thịnh vượng và cÆ° dân trên Ä‘ó.

- Cam kết quan tâm, hiểu biết và có trách nhiệm, biết rằng chúng tôi phải là người đầu tiên đấu tranh cho sá»± phát triển và công lý.

- Ủng há»™ Gian hàng Đức tin tại COP28, gian hàng đầu tiên thuá»™c loại hình này, và tiếp tục Ä‘oàn kết vá»›i nhau tại các COP trong tÆ°Æ¡ng lai để mang đến thông Ä‘iệp về hy vọng và hành Ä‘á»™ng cho các COP.

- Cùng nhau làm việc vá»›i cá»™ng đồng, chính phủ, cá nhân, gia Ä‘ình, doanh nghiệp và toàn thể xã há»™i để tuân giữ cam kết của chúng tôi và truyền cảm hứng cho những người khác thá»±c hiện.

- Dấn thân cho Công lý, không gây tổn hại, và cho Hòa bình vá»›i tất cả chúng sinh, bao gồm cả Thiên nhiên, thúc đẩy sá»± chung sống hài hòa để làm phong phú cho cả nhân loại và hành tinh.

- Lên tiếng ủng há»™ Ä‘a dạng sinh học và bảo tồn hệ Ä‘á»™ng vật và hệ thá»±c vật.

- Ra sức làm Ä‘iều tốt, bác ái và quay về vá»›i thiên nhiên, bằng cách nuôi dưỡng chu kỳ tá»­ tế và chuyển hóa vốn nâng đỡ mọi sá»± tồn tại.

- Trở thành người bảo vệ sá»± bình đẳng, bằng cách dỡ bỏ các rào cản do con người tạo ra để đảm bảo sá»± hòa nhập, sá»± tham gia bình đẳng và trao quyền tá»± chủ cho tất cả mọi người.

- Bảo vệ quyền của các dân tá»™c bản địa, bằng cách bảo vệ sá»± khôn ngoan của tổ tiên gắn liền vá»›i sá»± thịnh vượng của Trái đất.

- Những thách thức toàn cầu nhiều mặt chỉ có thể được giải quyết nếu chúng ta làm việc cùng nhau, mọi người từ tất cả các cá»™ng đồng tôn giáo, bằng cách ủng há»™ chủ nghÄ©a Ä‘a phÆ°Æ¡ng hiệu quả để giải quyết cuá»™c khủng hoảng ba mặt của hành tinh.

Hy vọng cho các thế hệ hiện tại và tÆ°Æ¡ng lai

Vá»›i tÆ° cách là những người có niềm hy vọng và đức tin, chúng ta hiệp nhất vá»›i sá»± khôn ngoan của thần linh vốn Ä‘ã được ban cho chúng ta, được hÆ°á»›ng dẫn bởi má»™t cam kết vững chắc về má»™t tÆ°Æ¡ng lai bền vững cho tất cả mọi người. Việc  quan tâm đến ná»—i Ä‘au khổ của nhiều người và sá»± dấn thân của các nhà lãnh đạo tôn giáo trong hành Ä‘á»™ng vì khí hậu sẽ giúp chúng ta đạt được những cam kết và kết quả này vì lợi ích của tất cả mọi người.

Khi chúng ta đứng trên bờ vá»±c của lịch sá»­, ý thức mức Ä‘á»™ nghiêm trọng của những thách thức mà chúng ta cùng phải đối mặt, chúng tôi vẫn ý thức đến di sản mà chúng ta sẽ để lại cho các thế hệ mai sau. Chúng tôi tha thiết kêu gọi tất cả những người ra quyết định Ä‘ang quy tụ tại COP28 hãy nắm bắt thời Ä‘iểm quyết định này và hành Ä‘á»™ng khẩn cấp, bằng cách dệt nên má»™t tấm thảm về hành Ä‘á»™ng chung và trách nhiệm sâu sắc. Tính cấp bách của thời Ä‘iểm này Ä‘òi hỏi chúng ta phải hành Ä‘á»™ng nhanh chóng, hợp tác và cÆ°Æ¡ng quyết để chữa lành thế giá»›i bị tổn thÆ°Æ¡ng và bảo tồn vẻ huy hoàng của ngôi nhà chung của chúng ta. Khi làm nhÆ° vậy, chúng ta phải mang lại hy vọng cho các thế hệ tÆ°Æ¡ng lai. Cùng nhau, chúng ta mở rá»™ng vòng tay cho tất cả mọi người, mời họ bắt tay vào cuá»™c hành trình hÆ°á»›ng tá»›i má»™t tÆ°Æ¡ng lai bền vững, hài hòa và hÆ°ng thịnh cho mọi hình thức sá»± sống trên Trái đất.

Chuyển ngữ: Tý Linh
Theo nhật báo Vatican News (03.12.2023)