HIỆP HÀNH HOÀN VŨ

TRUYỀN GIÁO HIỆN ĐẠI

CẢ CAESAR CẢ THIÊN CHÚA

Lm. Nguyễn Văn Hinh (D.Min)

Dẫn nhập

Hôm nay Giáo hội cử hành ngày Thế giới Truyền giáo 2023, với chủ đề: “Lòng bừng cháy, chân tiến bước”, trong lúc Thượng Hội Đồng nhóm họp. Hai hình ảnh “Lòng bừng cháy, chân tiến bước” – lòng là Tâm, chân là thân, nói lên “Cả Tâm cả thân”- Thân tâm hài hòa. Cả Caesar cả Thiên Chúa. Thiên Chúa thuộc Tâm linh, Caesar thuộc trần thế. Hồn không thể tách rời xác. Tâm linh không thể tách rời cuộc sống. Hơn nữa,“Cân bằng hài hòa” cònlà qui luật vũ trụ. Sau đây, tôi xin chia sẻ Hiệp hành hoàn vũ: “Truyền giáo hiện đại-Cả Caesar cả Thiên Chúa”.

Nhận thức

“Có được phép nộp thuế cho Caesar hay không”[1]? Về chính trị thì đúng pháp. Nhưng về phía quần chúng lúc bấy giờ, họ không thích. Nếu đứng về phía nhân dân, không nộp thuế, thì chính trị kết tội xúi giục dân nổi loạn, chống lại đế quốc. Tuy nhiên, căn cứ vào đồng tiền vật chất, có hình Caesar, Chúa Giêsu khôn ngoan trả lời: “Của Caesar hãy trả cho Caesar, của Thiên Chúa hãy trả cho Thiên Chúa”[2].  Tuyệt vời! Điều này có ý nghĩa gì cho thời truyền giáo hậu hiện đại, lục địa kỹ thuật số? Nhà mục vụ, có thể chia sẻ đáp trả dưới ánh sáng Phúc Âm, Công đồng và Văn hóa như thế nào?

Phúc âm

Trước hết, trong Phúc âm có câu chuyện về Maria và Matta[3]. Maria ngồi dưới chân Chúa, chăm chú lắng nghe Lời Người; còn Matta tất bật phục vụ văn hóa ẩm thực. Thánh Têrêsa Avila nhận định: Đó là một một sự “Hòa quyện tuyệt diệu giữa Maria và Matta”. Giữa chiêm niệm và hoạt động; giữa “Cầu nguyện và lao động”[4] như hai mái chèo của một con thuyền nhẹ lướt, tiến về phía trước.

Công đồng Vat. II

Thứ đến, Công đồng, định hướng mục vụ: “Cả…Cả…”. Như con người là “Cả hồn, cả tinh thần cả thể xác”; Giáo hội là “Cả ân sủng cả thực tại”; cả phẩm trật cả đặc sủng; cả phẩm chức thừa tác cà phẩm chất phổ quát; thế giới là “Cả Đông cả Tây”.

Văn hóa

Sau nữa là Văn hóa. Theo nhân sinh quan Á Đông: “Cả Dân cả Lãnh đạo”. Đề cao Dân, vì Dân là con Trời. Trời có Tai. Nên ghé tai nghe. Tiếng Dân vang thấu tới Trời: Ý Dân là ý Trời. Và Trời có mắt: “Hoàng Thiên hữu nhãn”. Người chứng giám tất cả, thậm chí ngay các các con vật: “Con cóc là cậu Ông Trời ai mà đánh nó thì Trời đánh cho”. “Dân là quí nhất”. Nhiếu nhà lãnh đạo Á Châu theo thuyết: “Nước lấy Dân làm gốc”. Nhưng cảnh báo Lãnh đạo. Lý thế Dân, nhà Tùy, khi nhìn thấy nước lũ như vũ bão, đã so sánh: “Dân ví như nước, thuyền ví với Vua. Nước có thể  đẩy thuyền và cũng có thể lật thuyền”. Nguyễn Trãi, danh nhân văn hóa Việt Nam, khi tiễn cha tới biên ải, ông đã làm bài thơ Quan Ải. Trong đó, ông bày tỏ: “Phúc thủy tin dân do thủy” – thuyền bị lật mới tin câu nói Dân như nước. Gần đây, Đức Giáo hoàng Phanxicô nhận định: “Nước sôi từ đáy”, đó là qui luật tự nhiên”.

Ứng dụng

Các mối quan hệ giữa Giáo hội và Nhà nước, giữa Kitô hữu và chính trị như muốn tách “Xêda” khỏi “Thiên Chúa”, nghĩa là, trần thế khỏi thực tại tâm linh. Muốn tách rời đức tin với cuộc sống hàng ngày, giống như một dạng “tâm thần phân liệt”. Và như thế, đức tin không liên quan gì đến cuộc sống, đến những thách thức của xã hội, đến công bằng xã hội, đến chính trị, v.v. Trên thực tế, Chúa Giêsu muốn chúng ta đặt “Xêda” và “Thiên Chúa” vào đúng chỗ của “Xêda” và của “Thiên Chúa”. Việc chăm sóc trật tự trần thế thuộc về Xêda – nghĩa là chính trị, các tổ chức dân sự, các quá trình kinh tế và xã hội, và chúng ta, những người đắm chìm trong thực tại này, phải trả lại cho xã hội những gì nó mang lại cho chúng ta, thông qua sự đóng góp của chúng ta với tư cách là những công dân có trách nhiệm, chăm sóc những gì được giao phó cho chúng ta, thúc đẩy luật pháp và công lý trong thế giới lao động, đóng thuế một cách trung thực, dấn thân vì công ích, v.v. Tuy nhiên, đồng thời, Chúa Giêsu khẳng định: con người thuộc về Thiên Chúa: tất cả con người và mọi người. Và điều này có nghĩa là chúng ta không thuộc về bất kỳ thực tại trần thế nào, bất kỳ “Xêda” nào. Chúng ta là của Chúa và chúng ta không được làm nô lệ cho bất kỳ quyền lực trần thế nào. Như vậy, trên đồng tiền có hình vị hoàng đế, nhưng Chúa Giêsu nhắc nhở chúng ta rằng cuộc sống của chúng ta được in dấu hình ảnh của Thiên Chúa, điều mà không gì và không ai có thể che khuất được. Mọi sự ở thế gian này thuộc về Xêda, nhưng con người và thế giới thuộc về Thiên Chúa: đừng quên điều này! Mỗi người chúng ta – anh chị em mang trong mình hình ảnh nào? Chúng ta hãy tự hỏi mình câu hỏi này: tôi mang trong mình hình ảnh nào? Anh chị em – hình ảnh cuộc đời anh chị em là ai? Chúng ta có nhớ rằng chúng ta thuộc về Chúa, hay chúng ta để mình bị uốn nắn bởi lôgic của thế gian và biến công việc, chính trị và tiền bạc thành những thần tượng của chúng ta để được tôn thờ?

Còn về chính trị là “Kinh bang tế thế”. Có nghĩa “Trị nước cứu đời”. Thế nên mới có “Kinh tế chính trị”; “kinh tế xã hội”. Do đó, khởi nguyên “Kinh tế chính trị” là để phục vụ thiện ích, hạnh phúc con người và môi trường. Đức Giáo hoàng Phanxicô trình bày rất rõ và rất quyết tâm xây dựng một nền “Kinh tế Phanxicô Assisi”: Vì thiện ích chung và vì mội trường.

Kết luận

Phát huy truyền giáo hiện đại là đặt “Xêda” và “Thiên Chúa” vào đúng chỗ. Và vì thế, “Chúng ta không thuộc về “Xêda”. Chúng ta là của Chúa”[5]. Và đồng thời cảnh giác dạng “tâm thần phân liệt” nơi người Kitô hữu - khi nghĩ rằng “đức tin và cuộc sống hàng ngày là hai chuyện khác nhau, như thể đức tin không liên quan gì đến những thách thức của xã hội, đến công bằng xã hội, đến chính trị, v.v ”[6].Đức Thánh cha Phanxicô Assisi kêu gọi mọi người, các giáo phận và các giáo xứ, hãy tích cực tham gia ngày thế giới truyền giáo với chủ đề: “Lòng bừng cháy, chân tiến bước[7]theo tinh thần mục vụ: “Cả Caesar cà Thiên Chúa”. Vì đó là con đường của Phúc âm, Công đồng Vat. II, Thượng hội đồng Giáo hội thế giới 23 và văn hóa-khoa học thời hiện đại. Văn hóa là con người. Con người là trung tâm lịch sử và khoa học lục địa kỹ thuật số, kết nối hoàn vũ. Cảnh giác kinh nghiệm lịch sử thế giới Đạo Đời. Bên Đạo, giai đoạn nào mạnh, uy tín, muốn trồi lên lấn át bên kia. Lúc ấy, Đạo phong vương cho Đời. Rồi bên Đời, giai đoạn nào mạnh, muốn trồi lên trán áp bên Đạo. Khi đó, Đời phê duyệt cho Đạo. Cứ trồi lên trồi xuống. Không lúc nào yên ổn. Hiện nay, thế giói ngàn năm Ba, với nền văn hóa cân bằng hài hòa và nền văn minh khoa học kỹ thuật số, kết nối toàn cầu, Đạo Đời liên kết phục vụ hạnh phúc con người và môi trường: Đó mới là ngày “Quốc tế  Hạnh Phúc” cho cả nhân loại trên quả địa cầu này./.

Truyền thông TGP/SG và HV/CG/VN 23.10.2023

Lm. Nguyễn Văn Hinh (D.Min)

Các tin khác

• Mười hai lời khuyên của Đức Thánh Cha Phanxicô để trở thành người cừ khôi trong việc loan báo Tin Mừng
• ĐỂ GIÁO DÂN TRỞ THÀNH MÙA XUÂN MỘT CÁCH TĨNH TÂM THỜI NAY
• Mười một năm Giáo hoàng của Đức Thánh Cha Phanxicô
• CÁC NỮ PHÓ TẾ TRONG NHỮNG THẾ KỶ ĐẦU TIÊN CỦA GIÁO HỘI LÀ AI?
• Hội đồng Giám mục Việt Nam: Thư mục vụ gửi cộng đồng Dân Chúa về Giáo hội tham gia
• Có gì tại Đại hội Thánh Thể quốc gia 80 năm có một của nước Mỹ?
• Các Giám mục Pháp lên án dự luật chấm dứt sự sống
• Bài giảng tĩnh tâm Giáo triều Roma Mùa Chay 2024: Bài 3 - Ta là Mục tử Nhân lành
• MỘT THOÁNG VỀ QUI CHẾ CỦA TÒA THÁNH HỌC VIỆN CÔNG GIÁO VIỆT NAM 2023
• Tiếp kiến chung 15/11: Con người ngày nay vẫn cần Phúc Âm, cần gặp gỡ Chúa Giêsu

(Trang 1/38)    1 2 3 4 >>>