Câu 1. Phật Giáo vào Việt Nam: Qua 2 ngả.
1. Ngả Ấn Độ:
Theo đường biển, các nhà Sư Ấn Độ đã đến Việt Nam ngay từ đầu công nguyên, khoảng
168-189.
Luy Lâu là trụ sở quận Giao Chỉ, đã sớm trở thành một trung tâm Phật Giáo quan trọng.
Phật Giáo Giao Châu mang màu sắc Tiểu Thừa Nam Tông.
Buddha tiếng Phạn được phiên âm trực tiếp sang tiếng Việt là Bụt.
2. Ngả Trung Hoa:
Vào thế kỷ IV – V, phái Bắc Tông.
Từ Bụt được thay thế bằng tiếng Hán: “Phật Đồ”.
Có 3 tông phái: Thiền, Tịnh, Mật tông.
- Thiền tông:
+ Chủ trương:
Phật tại tâm.
Tâm là Niết Bàn.
Tâm là Phật.
Quốc sư Yên Tử nói với Trần Thái Tông:
“Núi không có Phật. Phật ở nơi tâm. Tâm là Niết Bàn. Tâm là Phật”.
+ Thực hành:
Vào thời Trần, có Vua Trần Nhân Tông (1258-1368) xuất gia, lên núi Yên Tử (Quảng
Ninh) và lập ra phái Trúc Lâm, thống nhất các Thiền phái về một mối.
- Tịnh độ tông:
+ Chủ trương:
Tự lực suy nghĩ mà giác ngộ. Nhưng để mọi người cùng giác ngộ thì phải hết sức giúp đỡ
họ (độ).
Ví dụ:
“Một viên đá, dù nhỏ đến mấy, mà ném xuống nước, thì nó cũng chìm; nhưng hòn đá, dù
to đến mấy, nếu đặt trên bè, thì nó vẫn nổi” (Phật Thích Ca).
+ Thực hành:
* Đi Chùa, dâng hương, hoa, trước Phật và tụng niệm “Nam mô Adiđà Phật”.
Có nghĩa là “Nguyện qui theo Đức Phật Adiđà”.
* Hệ quả: được phổ biến rộng rãi.
- Mật độ tông:
+ Chủ trương: sử dụng những phép tu huyền bí (mật) để chóng đạt tới giác ngộ.
+ Thực hành: hoà vào tín ngưỡng dân gian.
Câu 2. Những đặc điểm của Phật Giáo Việt Nam.
1. Tính tổng hợp:
- Dung hợp tín ngưỡng truyền thống, thờ linh hồn. Chùa nào cũng có bia hiệu, bát nhang
cho vong hồn người đã chết.
- Tổng hợp các tông phái: “Vừa Thần lực, vừa tự lực”. Vừa niệm Phật vừa cầu Bồ Tát cứu
vớt.
- Tổng hợp chặt chẽ với các tôn giáo: Nho, Phật, Đạo.
- Kết hợp chặt chẽ việc Đạo việc Đời: “Nhập thế”.
Ví dụ:
Cố vấn cho Vua trong việc hệ trọng, tham gia chính trị, hoạt động xã hội, phong trào hoà
bình và độc lập Dân Tộc.
2. Xu hướng hài hoà Âm Dương, thiên về Âm tính:
- Phật Bà Quan Âm:
Biến thể của Quán thế Âm Bồ Tát.
Vị Thần hộ mệnh của cư dân nông nghiệp.
Có nghìn mắt, nghìn tay: “coi sóc và giúp đỡ chúng sinh”.
- Phật tổ Việt Nam:
Nàng Man, cô gái làng dâu Hà Bắc, một trong những Phật tử đầu tiên của Phật Giáo.
Tương truyền, con gái của nàng Man sinh vào ngày 8/4, sau hoá thân vào đá, được xem
là Phật Tổ Việt Nam. Bản thân nàng Man trở thành Phật Mẫu.
- Phật tử tại gia: “Trẻ vui nhà, già vui chùa”, là nói cảnh các Bà.
- Tên Chùa: Có khá nhiều Chùa mang tên Bà.
3. Tính linh hoạt:
- Phật Giáo đã bị Việt Nam hoá một cách mạnh mẽ.
Lý do: vì có lịch sử riêng, đó là nàng Man.
- Coi trọng việc lành phúc đức, hiếu thảo hơn đi Chùa:
+ “Dù xây chín bậc Phù-đồ, không bằng làm phúc cứu cho một người”.
+ “Tu đâu cho bằng tu nhà, thờ cha kính mẹ mới là chân tu”.
+ “Phật trong nhà không thờ, đi thờ Thích Ca ngoài đường”.
- Tượng Phật: nét rất Việt Nam “hiền hoà, nhân ái”.
- Ngôi Chùa: 3 gian, 2 chái, mái cong.
- Tính cách Chùa: giống như sân đình, nơi công cộng. Người ta thường nói: “của Chùa, ăn
Chùa”.
(Còn tiếp)
Các tin khác