"PHẢI BIẾT CON NGƯỜI NẾU MUỐN BIẾT THIÊN CHÚA." (PHAOLO VI)

VĂN HÓA LÀ CON NGƯỜI

VĂN HOÁ ỨNG XỬ

ỨNG XỬ VỚI MÔI TRƯỜNG TỰ NHIÊN

VĂN HÓA ẨM THỰC

Câu 1. Cơ cấu bữa ăn

1. Nhận thức ăn là Văn Hoá:

- Ăn rất quan trọng:

Có thể nói Ăn là “Gốc của gốc”.

Ví dụ:

“Nước lấy dân làm gốc, Dân lấy lương thực làm đầu”.

“Dĩ thực vi Thiên” (Lấy ăn bằng Trời).

“Trời đánh, còn tránh miếng ăn”.

- Ăn rất coi nhẹ:

Ví dụ:

“Miếng ăn là miếng nhục.”

“Ăn để sống, không phải sống để ăn”.

2. Cơ cấu bữa ăn Việt Nam:

- Cơm:

“Người sống về gạo, cá bạo về nước”;

“Cơm tẻ mẹ ruột”;

“Đói thì thèm thịt thèm xôi, hễ no cơm tẻ thì tôi mọi đàng”.

- Rau quả:

“Đói ăn rau, đau uống thuốc”;

“Ăn cơm không rau, như nhà giàu chết không kèn trống”;

“Có dưa, chừa rau, có cà thì tha gắp mắm”;

“Thịt cá là hoa, tương cà là gia bản”.

- Cá:

“Con cá, đánh ngả bát cơm”;

“Có cá, đổ vạ cho cơm”.

- Thịt:

Gà, heo, chó, trâu, bò.

“Khách đến nhà, không gà thì gỏi”;

“Sống trên đời, ăn miếng thịt chó, Chết xuống Âm Phủ biết có hay không?”;

“Sống được miếng dồi chó, Chết được bó vàng tâm”.

- Gia vị:

Hành, tỏi, tiêu, ớt, lá chanh, rau thơm.

“Con gà cục tác lá chanh, Con lợn ủn ỉn mua tôi đồng hành”.

Câu 2. Đồ uống, ăn trầu, hút thuốc.

1. Rượu:

Rượu trắng, đế.

Được nấu cất, từ gạo tẻ, gạo nếp.

“Vô tửu bất thành lễ”;

“Nam vô tửu, như cờ vô phong”.

2. Trà.

Là một thứ cây có lá quý ở Phương Nam. Vị rất hàn, để nấu nước uống. Uống vào rất

tỉnh táo. Người mới uống, có khi suốt đêm không ngủ được.

Có nghệ thuật uống trà: “Trà dư, tửu hậu”.

3. Ăn trầu:

Gồm lá trầu, miếng cau, vỏ cây, vôi, thuốc lào.

- Mục đích:

Để đối phó với chướng khí; chống hôi miệng; chống sâu răng.

- Triết lý trầu cau:

“Tổng hợp biện chứng của Âm-Dương Tam-Tài”.

+ Dùng để tiếp khách:

“Miếng trầu là đầu câu chuyện”.

+ Biểu tượng của hôn nhân:

“Miếng trầu, nên dâu nhà người”;

 “Nếu phải duyên nhau, thì thắm lại”.

+ Biểu tượng tình cảm:

“Thưa rằng Ba Mẹ đã răn,

Làm thân con gái, đừng ăn trầu người”.

4. Hút thuốc lào:

- Ý nghĩa:

Tổng hợp biện chứng của: Âm-Dương Thuỷ-Hoả.

- Cuộc sống:

“Say nhau như điếu đổ”:

“Nhớ ai như nhớ thuốc lào,

Đã chôn điếu xuống, lại đào điếu lên”.

Câu 3. Đặc tính trong lối ăn của người Việt.

1. Tính tổng hợp:

Trong cách chế biến, cách ăn, và tác động vào mọi giác quan.

- Thức ăn ngon:

Món ăn tổng hợp rau, cá, gia vị, đủ ngũ vị, đủ ngũ sắc.

- Mâm cơm:

Cơm, canh, rau, cá, thịt, xào, luộc, kho.

- Môi trường:

Hợp thời tiết, chỗ ngồi ăn ngon.

Có bè bạn tâm giao, không khí vui vẻ.

2. Tính cộng đồng:

- Ăn chung, ăn tổng hợp, thích chuyện trò

Tây: Thích im lặng.

- Biểu hiện tính cách cộng đồng:

Nồi cơm, chén nước mắm.

3. Tính mực thước:

Quân bình âm dương:

“Ăn trông nồi, ngồi trông hướng.”

“Ăn hết phải đòn, ăn còn mất vợ.”

“Hầu tiệc Vua, rượu không được uống quá 3 chén”.

Câu 4. Tính linh hoạt và biện chứng trong lối ăn của người Việt.

1. Tính linh hoạt:

Trong dụng cụ ăn:

Đôi đũa (gắp, và, xé, dằm . . .)

“Vợ dại, không hại bằng đũa vênh”.

2. Tính biện chứng:

- Biến chế món ăn có sự cân bằng "Âm Dương"

Ví dụ:

Thịt chó + lá mơ.

- Quân bình "Âm Dương"  trong cơ thể để chữa bệnh.

- Ăn uống theo vùng khí hậu và theo mùa:

“Mùa nào thức ấy”.

- Đúng theo vị trí, bộ phận có giá trị:

“Chuối sau, cau trước”

“Đầu chép, mép trôi, môi mè, lưỡi trắm”

“Tôm nấu sống, bống để ươn”

“Cơm chín tới"

"Cải vồng non"

"Gái một con"

"Gà ghẹ ổ”.

- Món ăn dạng bao tử:

“Chim ra ràng."

"Ong non"

"Trứng lộn, nhộng, lợn sữa, dế non”.

- Món giàu dinh dưỡng:

 “Cốm hoa vàng, chim ra ràng, nhau sản phụ”.

N.B.Kinh nghiệm:

Ăn uống hài hoà âm dương: “Bổ thuỷ và bổ hoả.”

Sẽ tránh và chữa được nhiều bệnh trầm trọng.

(Còn tiếp)

Các tin khác

• Mười hai lời khuyên của Đức Thánh Cha Phanxicô để trở thành người cừ khôi trong việc loan báo Tin Mừng
• ĐỂ GIÁO DÂN TRỞ THÀNH MÙA XUÂN MỘT CÁCH TĨNH TÂM THỜI NAY
• Mười một năm Giáo hoàng của Đức Thánh Cha Phanxicô
• CÁC NỮ PHÓ TẾ TRONG NHỮNG THẾ KỶ ĐẦU TIÊN CỦA GIÁO HỘI LÀ AI?
• Hội đồng Giám mục Việt Nam: Thư mục vụ gửi cộng đồng Dân Chúa về Giáo hội tham gia
• Có gì tại Đại hội Thánh Thể quốc gia 80 năm có một của nước Mỹ?
• Các Giám mục Pháp lên án dự luật chấm dứt sự sống
• Bài giảng tĩnh tâm Giáo triều Roma Mùa Chay 2024: Bài 3 - Ta là Mục tử Nhân lành
• MỘT THOÁNG VỀ QUI CHẾ CỦA TÒA THÁNH HỌC VIỆN CÔNG GIÁO VIỆT NAM 2023
• Tiếp kiến chung 15/11: Con người ngày nay vẫn cần Phúc Âm, cần gặp gỡ Chúa Giêsu

(Trang 1/38)    1 2 3 4 >>>