ĐỨC THÁNH CHA PHANXICÔ
GỞI CỘNG ĐOÀN CÔNG GIÁO VIỆT NAM
PHÍA ĐẰNG SAU?
Lm. Nguyễn Văn Hinh (D.Min)
Dẫn nhập
Trưa thứ Sáu ngày 29/09/2023, phòng báo chí Toà Thánh công bố sứ điệp của Đức Thánh Cha gởi cộng đoàn Công giáo Việt Nam, nhân dịp thoả thuận về Qui chế cho Đại diện thường trú của Toà Thánh và Văn phòng Đại diện thường trú của Toà Thánh tại Việt Nam. Sau đây, tôi xin chia sẻ nội dung và phía đằng sau?
Nội dung
“Ngươi phải yêu mến Chúa là Thiên Chúa ngươi hết lòng, hết linh hồn và hết trí khôn ngươi”[1]. Anh chị em là “ánh sáng của thế gian và muối của đất” để “ánh sáng của các con chiếu tỏa trước mặt thiên hạ để họ thấy những việc làm tốt lành của các con và tôn vinh Cha các con trên trời”[2]. Quả vậy, đức ái là thước đo của đức tin, và đức tin là linh hồn của đức ái, và chớ quên rằng lòng yêu mến Thiên Chúa và yêu thương tha nhân là hai mặt của cùng một đồng tiền[3].
Đặc điểm
Đại diện Toà Thánh sẽ là cầu nối để phát triển quan hệ song phương. Việt Nam và Toà Thánh, cả hai bên đã có thể cùng nhau tiến tới và sẽ còn tiến nữa, nhờ nhìn nhận những điểm tương đồng và tôn trọng những khác biệt. Hơn thế nữa, hai bên đã có thể đồng hành, lắng nghe nhau và hiểu nhau. Dù mỗi bên có sự khác biệt về lịch sử và kinh nghiệm sống, điều đó không thể ngăn cản cùng nhau đi tìm con đường tốt nhất để phục vụ thiện ích của dân tộc Việt Nam và Hội Thánh.
Định hướng
Sống Phúc Âm giữa lòng dân tộc và đồng hành với dân tộc qua nỗ lực phát triển quân bình về xã hội và kinh tế. Và chính khi đem tinh thần Phúc Âm vào các thực tại trần thế , mà họ sẽ thể hiện căn tính của mình là người Kitô hữu tốt và là công dân tốt. Tuy nhiên, về phương diện này, Đức Thánh Cha cũng lưu ý rằng các tín hữu Công giáo có thể thúc đẩy đối thoại và mang lại niềm hy vọng cho đất nước bất cứ khi nào những điều kiện thuận lợi cho việc thực thi quyền tự do tôn giáo được thực thi . Ở đây, nhắc lại diễn văn của Đức Bênêđíctô XVI cho các Giám mục Việt Nam, vào năm 2009, Đức Phanxicô nhấn mạnh rằng Giáo hội « kêu gọi các tín hữu hãy chân thành dấn thân xây dựng một xã hội chính trực, liên đới và công bằng. Hội Thánh tuyệt đối không có ý định thay thế các vị lãnh đạo chính quyền, nhưng chỉ ước mong có thể tham gia cách chính đáng vào đời sống của đất nước, để phục vụ dân tộc, trong tinh thần đối thoại và cộng tác với sự tôn trọng.
Xây dựng hòa bình
Đức Phanxicô không quên khen ngợi đức tin của Hội Thánh Công giáo trên quê hương của anh chị em được sinh ra và lớn mạnh qua bao thế hệ và đồng thời khích lệ các tín hữu Công giáo vốn luôn sẵn sàng đáp ứng những nhu cầu thường ngày của tha nhân một cách hiệu quả và tham gia đóng góp cho thiện ích chung trong mọi lĩnh vực của đời sống xã hội trên đất nước mình .
Tôi hi vọng rằng anh chị em, quý Giám mục, Linh mục, Tu sĩ và toàn thể Dân Chúa, sẽ trở nên can đảm theo gương Chúa Giêsu. Xin Đức Mẹ La Vang đồng hành cùng anh chị em, và nhờ lời chuyển cầu đầy tình mẫu tử của Đức Mẹ, xin Chúa là Cha giàu lòng thương xót chúc lành và ban muôn ân sủng cho toàn thể Hội Thánh Công giáo tại Việt Nam, cũng như cho đất nước và dân tộc Việt Nam yêu dấu[4].
Phía sau là gì?
Loan báo Tin mừng là: Kiến tạo hòa bình và thịnh vượng. Thông điệp Pacem in terris của Đức Gioan XXIII sáu mươi năm trước, Đức Thánh Cha Phanxicô cũng không quên làm vang vọng lại sứ điệp của vị tiền nhiệm bằng cách mời gọi người Kitô hữu Việt Nam trở thành những người « chung sức xây dựng hòa bình », ý thức rằng « khi gặp gỡ và đàm phán với nhau, người ta sẽ nhận thức rõ hơn mối dây liên kết họ với nhau phát xuất từ chỗ cùng mang chung một bản tính nhân loại, và họ cũng khám phá ra rằng một trong những đòi hỏi sâu xa nhất của bản tính nhân loại chung là giữa họ với nhau và giữa các dân tộc, chính tình yêu phải ngự trị, chứ không phải nỗi sợ hãi ». Để từ đó, được « Thiên Chúa soi sáng và hướng dẫn », « trong cuộc sống và trong các tương quan với chính quyền dân sự và với tất cả mọi người, không phân biệt tôn giáo, sắc tộc hay văn hoá, anh chị em biết cách làm chứng cho tình yêu và lòng bác ái của Chúa Giêsu, để tôn vinh Thiên Chúa ». Can đảm theo gương Chúa Giêsu
Đại kết với các tôn giáo. Đức Thánh Cha Phanxicô còn cho thấy vai trò tích cực của Hội đồng Giám mục Việt Nam, mà nhờ sự khuyến khích của từng Giám mục và Hội đồng Giám mục, Hội Thánh tại Việt Nam đã chứng tỏ mình là men trong xã hội, bằng cách đồng hành với sự phát triển của xã hội và đóng góp vào sự phát triển ấy với tư cách là những tín hữu có trách nhiệm và đáng tin. Nhắc lại thư mục vụ năm nay của HĐGM Việt Nam, Đức Thánh Cha cũng lưu ý các Giám mục của anh chị em đã nhắc nhở và thúc đẩy anh chị em tham gia vào đời sống cộng đoàn qua việc yêu thương nhau, chân thành lắng nghe và thực thi đức ái, ngay cả với những anh chị em không cùng niềm tin…
Từ Việt Nam, với văn hóa tích hợp hai nền văn hóa “Ấn-Trung”, nhìn lên bầu trời xanh, phản ánh màu xanh của Biền, nền văn minh Biền ngàn năm thứ Ba. Biển không có biên giới. Đúng với ngạn ngữ ngàn đời của Dân tộc Việt: “Tứ hải giai huynh đệ, năm Châu bốn Biền một nhà, anh em xum họp, bao là tốt đẹp bao là an vui”. Lúc ấy, cả Đông Tây, cùng nhìn thấy một vị mặc áo trắng: Xuất hiện ở VN, như ở Ulanbatar thủ đô Mông cổ, giữa hai nền văn minh “Liên-Trung”.
Kết luận
Trong tinh thần cởi mở, đối thoại. chân thành, tin tưởng: cả hai bên đã có thể cùng nhau tiến tới và sẽ còn tiến nữa, nhờ nhìn nhận những điểm tương đồng và tôn trọng những khác biệt. Và đặc biệt hơn nữa, hai bên đã có thể đồng hành, lắng nghe nhau và hiểu nhau. Dù mỗi bên có sự khác biệt về lịch sử và kinh nghiệm sống, nhưng điều đó không thể ngăn cản cùng nhau đi tìm con đường tốt nhất để phục vụ thiện ích của dân tộc Việt Nam và Hội Thánh.
Ưu tiên thực thi bác ái, thước đo của lòng tin. Hợp tác. dấu ấn cuộc sống của họ là ưu tiên thực thi bác ái, bằng cách sống Phúc Âm giữa lòng dân tộc và đồng hành với dân tộc qua nỗ lực phát triển quân bình về xã hội và kinh tế. Như vậy, các tín hữu Công giáo, hoặc qua việc xây dựng Hội Thánh bằng cách cộng tác vào sinh hoạt mục vụ với tinh thần đồng trách nhiệm, hoặc một cách đặc biệt, đem tinh thần Phúc Âm vào các thực tại trần thế, họ sẽ thể hiện căn tính của mình là người Kitô hữu tốt và là công dân tốt. Trong viễn cảnh này, khi thực hiện được những điều kiện thuận lợi cho việc thực hành tôn giáo cách tự do, các tín hữu Công giáo sẽ có thể tăng cường đối thoại và mang lại niềm hy vọng cho đất nước. Ngày nay, hơn bao giờ hết, chúng ta cần thực thi bác ái một cách cụ thể, nghĩa là phải có một quyết định hành động cụ thể cho con người, như đã được thực hiện trong mầu nhiệm Vượt qua và được Hội Thánh không ngừng thể hiện trong suốt dòng lịch sử, vì trong mọi nơi và ở bất kỳ hoàn cảnh nào, các Kitô hữu … được mời gọi lắng nghe tiếng than khóc của người nghèo khổ.
Truyền thông TGP/SG và HV.CG.VN, tháng Chín 2023
Lm. Nguyễn Văn Hinh (D.Min)
[1] Mt 22, 37-38
[2]Mt 5, 16
[3]Franciscus,Vatican, ngày 8 tháng 9 năm 2023. Thư, Đức Phanxicô gởi Cộng đoàn công giáo VN, 29.9.23
[4] Franciscus, Vatican, ngày 8 tháng 9 năm 2023, Lễ Sinh Nhật Đức Mẹ
Các tin khác