THƯỜNG HUẤN LINH MỤC: NGÀY KẾT THÚC

Ngày kết thúc trong 3 ngày thường huấn linh mục mở đầu bằng giờ Kinh sáng, 30’ nguyện gẫm và thánh lễ.

Sau giờ ăn sáng và những phút uống café hàn huyên, anh em linh mục có những góp ý cho đề tài và chương trình Thường huấn. Sau đó, Đức Giám mục Giáo phận lắng nghe và trình bày Bản tổng kết những điều đã học hỏi trong 3 ngày thường huấn với chủ đề: Xây dựng cộng đoàn tín hữu trong một Hội thánh hiệp hành. Đây được coi như cuốn cẩm nang để đưa những học hỏi thành hành động áp dụng cho giáo phận hay cụ thể hơn là các giáo xứ trong những ngày tháng tới. Nó được áp dụng cho từng hoàn cảnh cụ thể của các giáo xứ.

Sau 2 tiếng trình bày của Đức cha Giuse, Cha TĐD Luy G. Huỳnh Phước Lâm thay mặt Đức cha và quý cha cám ơn cha giảng huấn đã hy sinh thời gian, công việc để đến giúp anh em linh mục có cái nhìn sâu rộng hơn về đời sống hiệp hành.

Trước khi kết thúc 3 ngày thường huấn, anh em linh mục quây quần bên Chúa Giesu Thánh Thể trong giờ Chầu Tạ ơn. Tạ ơn Chúa đã ban muôn ơn lành, đặc biệt ơn bình an cho chúng con trong những ngày vừa qua. Xin Chúa tiếp tục hiệp hành với chúng con trong những sinh hoạt mục vụ tại các xứ đạo chúng con đang phục vụ. Cám ơn tất cả anh chị em giáo dân đã hiệp ý trong lời cầu nguyện cho các linh mục chúng tôi trong những ngày vừa qua.

Bài tổng kết của Đức Giám mục Giáo phận

XÂY DỰNG CỘNG ĐOÀN TÍN HỮU

TRONG MỘT HỘI THÁNH HIỆP HÀNH

Ánh Sáng Lời Chúa - Thánh Thần và Chúng Tôi quyết định rằng (CV 15,28)

Lời Chúa trong sách Công Vụ Tông Đồ chương 15 là ánh sáng hướng dẫn để xây dựng cộng đoàn tín hữu trong một hội thánh hiệp hành. Theo trình thuật, ngay trong Giáo Hội sơ khai đã có vấn đề tranh luận cần giải quyết (c.1). Để giải quyết vấn đề, các Tông Đồ đã cùng nhau hội họp tại Giêrusalem (c.2). Trong cuộc họp, nhiều người đã lên tiếng, cụ thể là Phêrô, Phaolô, Barnaba, Giacobê. Trong khi có người trình bày, thì mọi người thinh lặng và lắng nghe (c.12-13). Cuối cùng, tập thể các Tông Đồ đi đến quyết định và công bố với công thức: “Thánh Thần và Chúng tôi quyết định” (c.28), rồn cắt cử người đi thông báo quyết định (c.22). Mọi thành phần Dân Chúa đón nhận quyết định với niềm vui mừng (c.31). Chính nhớ cách hiệp hành mà vấn đề trong Giáo Hội đã được giải quyết. Kết quả là Giáo hội được bình an, hiệp nhất và cùng nhau thực hiện quyết định (c.32-33). Dựa vào quyết định này, sứ vụ loan báo Tin Mừng được thực hiện đầy linh động, sáng tạo và hiệu quả, cụ thể là Phaolô đã thực hiện các cuộc hành trình loan báo Tin Mừng (c.35).

Vì thế, Các cộng đoàn Kitô hữu tại Giáo phận Long Xuyên trở vê nguồn, hiệp thông với Giáo hội hoàn vũ, là được xây dựng và phát triển trong một Hội Thánh Hiệp Hành: Hiệp Thông - Tham Gia – Đồng trách nhiệm vì Sứ Vụ .

Cùng với ĐGH Phanxico và hiệp nhất với giáo hội hoàn vũ, các cộng đoàn tín hữu tại Long Xuyên ý thức:

1/ Giáo hội hiệp hành là giáo hội của sự lắng nghe… Một sự lắng nghe lẫn nhau nơi mà mọi người có điều gì đó để học… Mọi người lằng nghe nhau, và mọi người lắng nghe Thánh Thần, Thần Khí của sự thật (Ga 14.17), để biết những gì mà Thiên Chúa muốn nói với Hội Thánh (Kh 2,7) (Định nghĩa của ĐGH Phanxico)

2/ “Con đường hiệp hành này chính là con đường Thiên Chúa mong đợi nơi Hội thánh của thiên niên kỷ thứ ba” (x. Cẩm nang 1.2).

3/ Giáo huấn của Thánh Kinh và Truyền Thống cho thấy rằng, tính hiệp hành là một chiều kích chính yếu của Hội Thánh. Nhờ tính hiệp hành, Hội Thánh biểu lộ và định hình như Dân Thiên Chúa lữ hành và như một cộng đoàn của Chúa Phục Sinh triệu tập (UB Thần Học Quốc Tế “HHDSSV ,42)

4/ “Con đường hiệp hành này là cách hiệu quả nhất để biểu lộ và thực hành bản chất của giáo hội với tư cách là Dân Chúa lữ hành và thi hành sứ vụ” (x. Cẩm nang 1.2). 

5/ “Phải xem đây là một cơ hội thúc đẩy sự hoán cải mục vụ và hiệp hành của giáo phận để cho công cuộc loan báo Tin Mừng trổ sinh hoa trái dồi dào hơn” (x. Cẩm nang 1.1).

6/ Tính hiệp hành không chỉ là dạng thức tiến hành, modus procendi và dạng thức sống, modus vivendi, song cũng là dạng thức đào tạo, modus formandi (x. Tài liệu chuẩn bị 9.14).

7/ “Toàn bộ tiến trình hiệp hành có mục đích thúc đẩy những trải nghiệm sống động về sự phân định, tham gia và đồng trách nhiệm, của cộng đoàn Kito hữu, là nơi quy tụ mọi loại ân sủng khác nhau để phục vụ cho sứ mạng của cộng đoàn tại phần đất địa phương  (x. Cẩm nang 1.3).

Tổ chức Giáo xứ là Gia đình của Thiên Chúa trong Hội thánh hiệp hành.

- Giáo xứ là cộng đoàn bao gồm các tín hữu, nhờ bí tích thánh tẩy, được hiệp thông với Đức Kitô, và do đó, họ đều là thành viên của gia đình Thiên Chúa. Trong gia đình này, mọi người đều có chung một ơn gọi là “nên hoàn thiện như Cha trên trời là Đấng hoàn thiện”. Đồng thời, với ấn tín của bí tích rửa tội, họ được mời gọi tham dự vào chức vụ ngôn sứ, tư tế, và vương đế của Chúa Kitô.

- Như vậy, các tín hữu được mời gọi tham dự vào chức vụ linh mục cộng đồng của Chúa Kito. Họ là giáo dân, những người sống giữa đời với tính cách trần thế. Họ là các tu sĩ, những người sống trong một cộng đoàn và cùng nhau thực hiện cách triệt để những lời khuyên phúc âm. Họ là giáo sĩ, những người được mời gọi tham dự vào chức linh mục thừa tác của Chúa Kito nhờ bí tích truyền chức thánh.

- Như vậy, giáo sĩ, tu sĩ và giáo dân, trong một giáo xứ giáo họ theo điều kiện và ơn gọi riêng của mỗi người, cùng được kêu gọi thực hiện sứ mệnh được Thiên Chúa giao phó cho Giáo hội trong thế giới, trong sự bình đẳng về phẩm giá và hoạt động theo ơn gọi riêng. Bình đẳng vì cùng “được tái sinh trong Đức Kitô”. Ơn gọi riêng vì được Thiên Chúa đặt để trong những hoàn cảnh, điều kiện sống riêng để mọi người mọi nơi trên thế giới đều được nghe Tin mừng cứu rỗi và có thể lên tiếng ca ngợi tôn vinh Thiên Chúa.

- Trong một hội thánh hiệp hành, mọi thành phần Dân Chúa trong giáo xứ, được mời gọi cùng lắng nghe tiếng Chúa Thánh Thần qua việc lắng nghe mọi người thuộc mọi thành phần Dân Chúa, kể cả những anh chị em sống bên lề, ngoại vi, và cả những người thuộc các niềm tin khác ngoài Kitô Giáo; lắng nghe để phân định; phân định để khám phá ra ý Chúa; khám phá ra ý Chúa để cùng nhau thực hiện. Kết quả là toàn thể Dân Chúa được tạo điều kiện để có được kinh nghiệm hiệp hành trên hành trình của một Giáo Hội ngày càng có tính hiệp hành hơn.

Như vậy, theo UB Thần Học Quốc Tế, thì:

- Giáo xứ là cộng đoàn… Nơi mà người tín hữu học cách sống như những môn đệ của Chúa Giêsu trong một mạng lưới các mối tương quan huynh đệ và kinh nghiệm hiệp thông trong nhiều ơn gọi và các thế hệ, các đặc sủng, các thừa tác vụ và chức năng tạo thành một cộng đoàn chân chính, nơi mọi người cùng chung sống với sứ vụ của mình và phục vụ trong sự hoà hợp nhờ những đóng góp cụ thể của hết mọi người (UB Thần học Quốc tế HHDSSV 83)

Hướng tới việc xây dựng Cộng đoàn Giáo hội tại Giáo xứ theo mô hình Giáo hội hiệp thông- tham gia - sứ vụ

1/ Từng thành phần trong cộng đoàn giáo xứ được tôn trọng - “không giáo sĩ hoá giáo dân cũng không giáo dân hoá giáo sĩ.” – Với nhiều khác biệt, mọi người cùng nhau bước trên trên Con Đường Đức Giêsu.

2/ Giáo xứ hiện diện là để loan báo Tin Mừng (truyền giáo). Moị sinh hoạt (rao giảng + bí tích + bác ái) của giáo xứ tât cả đều thấm nhuần tinh thần loan báo Tin Mừng. Mọi thành viên, kể cả thiếu nhi cũng như những người già yếu trong giáo xứ, đều là tác nhân loan báo Tin Mừng   .

3/ Mọi thành viên trong cộng đoàn giáo xứ đều phải được huấn luyện. Đó là sự canh tân não trạng. Đó là huấn luyện để biết đón chào và lắng nghe lẫn nhau.

4/ Trước tiên, ta phải xác định, một cộng đoàn tham gia hiệp thông đồng trách nhiệm

- Vượt xa sự kiện làm một việc nào đó của cộng đoàn. Việc quét nhà, tưới cây, làm ruộng.... tại nhà xứ, nhà thờ không bày tỏ một GH tham gia đúng nghĩa.

- Đây phải là sự tham gia vào tiến trình cùng hoạch định, cùng lấy những quyết định và rồi cùng nhau thực hiện, mỗi người mỗi vẻ, theo chỗ đứng của mình.

- Chắc chắn GH hiệp hành không chấp nhận kiểu tập thể lãnh đạo và cào bằng mọi người. Vai trò lãnh đạo, phối kiểm, lấy quyết định sau cùng vẫn dành cho vị chủ chăn của cộng đoàn..

5/ Giáo xứ khích lệ và huấn luyện các phần tử thành những người loan báo Tin mừng. Những nhà lãnh đạo, nó đòi hỏi một phong thái lãnh đạo mới theo như Đức Kitô mong muốn: phong thái lãnh đạo-người tôi tớ. Hội đồng mục vụ giáo xứ có đặc tính tham khảo, chứ không phải là theo tính cách dân chủ.

Cộng đoàn tín hữu của Giáo phận Long Xuyên trong một Hội thánh hiệp hành

Với Thượng hội đồng Giám mục XVI về Hiệp hành, các cộng đoàn tín hữu của Giáo phận Long Xuyên cần đẩy mạnh tính hiệp hành “được thể hiện trong cách sống và làm việc bình thường của cộng đoàn”. Cụ thể là:

1/ Về Linh mục trong cộng đoàn: Vai trò của linh mục, đại diện cho Đức giám mục giáo phận trong sự hiệp nhất với linh mục đoàn giáo phận, là mục tử chăm sóc đoàn chiên với đức ái mục tử, để gặp gỡ, lắng nghe, và phân định, có tiếng nói cuối cùng trong các quyết định, và chịu trách nhiệm về cộng đoàn.

2/ Về Tu sĩ nam nữ: Sự hiện diện của tu sĩ trong cộng đoàn giáo xứ, với những hoạt động mục vụ và loan báo Tin Mừng, là hữu ích và làm phong phú cho tính hiệp hành của cộng đoàn. Đây là ân huệ Chúa Thánh Thần ban cho cộng đoàn. Dân Chúa cần trân quý ân huệ này, và tạo điều kiện để Chúa Thánh Thần hoạt động tích cực và hữu hiệu qua sự hiện diện và hoạt động của các tu sĩ. Rất nên có sự hiện diện của tu sĩ trong sinh hoạt thỉnh ý hiệp hành của HĐMVGX.

3/ Về Hội Đồng Mục Vụ Giáo Xứ: Một cộng đoàn tín hữu trong một hội thánh hiệp hành cần có Hội đồng mục vụ giáo xứ: HĐMVGX phải bao gồm linh mục, phó tế, tu sĩ nam nữ, giáo dân nam nữ. HĐMVGX không thể chỉ là một cơ quan hành chánh, nhưng phài là Dân Thiên Chúa nổi bật ở vị trí trung tâm và giúp thể hiện điều đó. Dân Chúa là chủ thể và là những người giữ vai trò tích cực trong sứ vụ Loan báo Tin Mừng, bởi từng tín hữu thành viên đã đón nhận ơn Chúa Thánh Thần trong bí tích Thánh Tẩy và bí tích Thêm Sức (UB Thần Hoc, HHDSSV 110). Như vậy, một chủ chăn không thể hướng dẫn cộng đoàn cách hiệu quả nếu không có hội đồng mục vụ giáo xứ.

4/ Về Quản trị tài chánh: Trong hoàn cảnh cụ thể của các cộng đoàn tín hữu tại giáo phận Long Xuyên chưa tổ chức Hội đồng Kinh tế của giáo xứ, nhưng sự quản trị tại chánh cần có sự tham gia của người giáo dân, nhất là những người có chuyên môn, để tham vấn và lập kế hoạch tài chánh cho cộng đoàn, nhờ đó, các linh mục: “Chúng tôi mà bỏ việc rao giảng Lời Thiên Chúa mà lo việc ăn uống là điều không phải… Hãy tìm trong cộng đoàn….Rồi chúng tôi sẽ cắt đặt họ làm công việc đó. Còn chúng tôi, chúng tôi sẽ chuyên lo cầu nguyện và phục vụ Lời Thiên Chúa” (Cv 6,2-4)

5/ Các hội đoàn đạo đức là cần thiết và hữu ích cho việc giáo dục đức tin của cộng đoàn. Tham dự vào các hội đoàn đạo đức, người tín hữu hiệp hành với cộng đoàn trên con đường “hoàn thiện như cha anh em trên trời”. Điểu quan trọng là, các hội đoàn đạo đức phải được tổ chức với những sinh hoạt để các thành viên được đào sâu đức tin (học hỏi giáo lý), cử hành đức tin (thực hành các sinh hoạt đạo đức), sống đức tin (khám phá ra ý Chúa và đem ra thực hành), và loan truyền đức tin (là chứng nhân).

6/ Về loan báo Tin Mừng: Cùng với Cha sở, HĐMVGX (Ban thường vụ, đại diện các giáo khu, các đoàn hội đạo đức…) phải là những người tích cực và tiên phong trong sứ mạng Loan báo Tin mừng. Cầu nguyện, hy sinh, thực thi bác ái, và thăm viếng (gặp gỡ, kết thân, tháp tùng…) là những cách thế được khích lệ. Điều thiết yếu là, chương trình tu đức và mục vụ của cộng đoàn phải được định hướng cho sứ vụ loan báo Tin Mừng để giới thiệu Chúa Kito6, Tin Mừng, Giáo Hội, Các giá trị tôn giáo căn bản như sự thật, công bằng, tình yêu, và tự do.

7/ Về công cuộc bác ái: Cộng đoàn tích cực sống giới luật yêu thương của Chúa qua các công cuộc bác ái tại địa phương. Dân Chúa, dưới sự lãnh dạo của linh mục, với sứ cộng tác của các tu sĩ, hội đồng mục vụ giáo xứ và các đoàn hội, phải cổ vũ và thực hiện công cuộc bác ái cách quảng đại và không mệt mỏi cho những người nghèo, nghèo vật chất, nghèo tinh thần, nghèo tương quan, nghèo luân lý…Điều quan trọng là, trong công cuộc bác ái, con người phải là đối tương để phục vụ, nhằm thăng tiến toàn diện con người, tôn trọng nhân phẩm và nhân quyền.

8/ Tinh thần Đồng trách nhiệm. Thiết yếu là: Không còn tập thể này là cánh tay nối dài của của tập thể khác, nhưng mọi tín hữu và từng tín hữu trong tập thể phải là một sự tham gia vào tiến trình cùng hoạch định, cùng lấy những quyết định và rồi cùng nhau thực hiện, mỗi người mỗi vẻ, theo vai trò và trách nhiệm của mình trong tập thể.

9/ Thỉnh ý hiệp hành: Gặp gỡ - lắng nghe – phân định. Lý tưởng phải đạt tới là kế hoạch mục vụ của cộng đoàn sẽ được cùng nhau phác thảo và đồng thuận. Nó diễn tả việc cùng nhau phân định tiếng gọi của Thiên Chúa, và chắc chắn người mục tử luôn ý thức trách nhiệm của mình trước tập thể và trước Đấng sai mình. Như vậy, cùng nhau tiến bước là tất cả mọi người, với những ơn đặc sủng được trao ban khác nhau, nhưng góp phần và đồng trách nhiệm thực hiện sứ vụ.

10/ Hiệp thông với Chúa Giêsu Thánh Thể:  Cộng đoàn tín hữu trong hội thánh hiệp hành cần tìm giá trị và ý nghĩa, tìm sức mạnh và động lực, tìm được gương mẫu và mô hình cho mọi sinh hoạt nhờ vào hiệp thông với Chúa Giesu Thánh Thể. Đó là cùng cử hành Thánh Thể và rước lễ. Đó là tôn thờ Thánh Thể và lãnh nhận phép lành. Đó là viếng Thánh Thể và đối thoại… Điều quan trọng là Dân Chúa cảm nhận được Chúa đang là Emmanuel hiệp hành với cộng đoàn, tập thể và cá nhân

11/ Tham gia.

Quyết tâm 1: Cần đáp ứng nhu cầu huấn luyện và thường huấn của tập thể tông đồ giáo dân, cụ thể là các thành viên của HĐMVGX, và của các đoàn hội đạo đức.

Quyết tâm 2:  Huấn luyện và tạo điều kiện cho người tín hữu giáo dân tham gia tích cực vào các sinh hoạt trần thế, để họ trở thành muối thành men giữa lòng đời, như Uỷ Ban Mặt Trận, Uỷ Ban Đoàn Kết Công Giáo, Hội Đồng Nhân Dân, để “các giáo sĩ chuyên chăm cầu nguyện và phục vụ Lời”

Quyết tâm 3: Nâng cao ý thức về các cuộc hội họp, như cuộc hội họp của Hội Đồng Linh mục hay cấp giáo xứ như cuộc hội họp hàng tháng của HĐMVGX, trở thành mộc cơ hội thỉnh ý hiệp hành: gặp gỡ - lắng nghe – phân đinh trong bầu khí cầu nguyện thánh thiêng với ý thức về sự hiện diện và hoạt động của Chúa Thánh Thần

Quyết tâm 4: Tạo điều kiện cho người tín hữu giáo dân có thể tham gia tích cực vào sinh hoạt của giáo hội, nhất là các lãnh vực chuyên môn của người giáo dân như tài chánh, xây dựng, tổ chức sự kiện…

Quyết tâm 5: Tạo điều kiện để người tín hữu giáo dân có cơ hội tham gia tích cực vào sinh hoạt mục vụ của giáo hội cấp giáo hạt và giáo phận

Ước mơ về công đoàn tính hữu tại long xuyên trong một hội thánh Hiệp Hành

1/ Giáo phận Long Xuyên Hiệp hành trở thành gia đình của Thiên Chúa trên đường lữ hành với ý thức Đấng Emmanuel đang cùng chung một nhịp bước – Christus in Vobis

2/ Giáo phận Long Xuyên Hiệp hành trở thành Bữa tiệc Thánh Thể cho muôn người được sống và sống dồi dào – Mandatum Novum

3/ Giáo phận Long Xuyên Hiệp hành trở thành sự say mê xây dựng sự hiệp nhất và bình an cho mình và cho thế giới như Chúa Kitô ước nguyện – Ut Sint Unum

4/ Giáo phận Long Xuyên Hiệp hành ước mong trở thành chiếc cầu nối hai bờ sông (Cầu Hoàng Diệu và cầu Duy Tân) để dẫn đưa con người đến với nhau (2 khu vực, hành chánh và thương mại), đến với Đấng Tối Cao và để Đấng Tối Cao đến với con người (NTCT)

5/ Giáo phận Long Xuyên Hiệp hành trở thành mái nhà chung (NTCT) với cánh cửa luôn mở rộng mời gọi mọi người đến hưởng niềm vui tinh thần và tình yêu vô điều kiện

6/ Giáo phận Long Xuyên Hiệp hành trở thành đôi canh tay nâng cao Chúa Kito (Tháp NTCT) yêu thương, hiền lành và khiêm nhường trong công cuộc Loan báo Tin Mừng trên phần đất miền Đồng bằng sông Cửu Long

CHÍNH NHỜ ĐỨC KITO - CÙNG VỚI ĐỨC KITO - VÀ TRONG ĐỨC KITO - MÀ MỌI DANH DỰ VÀ VINH QUANG - ĐỀU QUY VÈ CHÚA LÀ CHA TOÀN NĂNG - TRONG SỰ HIỆP NHẤT CỦA CHÚA THÁNH THẦN ĐẾN MUÔN ĐỜI. AMEN

Long Xuyên Tháng Trái Tim 2023