CHIẾN ĐẤU VỚI CÁM DỖ (P.CUỐI)

III. XÁC THỊT.

Thế gian và ma quỷ là những kẻ thù ngoại tại chính yếu của chúng ta, nhưng chúng ta còn phải mang trong chính mình kẻ nội thù khủng khiếp hơn nhiều, đó là xác thịt. Thế gian có thể được chế ngự dễ dàng bằng sự coi khinh những phù hoa và hư ảo của nó, ma quỷ không thể chống lại sức mạnh siêu nhiên của một chút nước thánh; nhưng xác thịt không ngừng chống lại chúng ta. Nó chống lại bằng hai cách rõ rệt: bằng bản năng sợ đau khổ và ước muốn thỏa mãn vô độ. Cách thứ nhất là chướng ngại cho sự thánh thiện, cách thứ hai có thể làm thiệt hại ơn cứu độ đời đời. Do đó, thật cần thiết để biết làm cách nào kháng cự lại và tiêu diệt hai khuynh hướng nguy hiểm này:

Tuy lý trí đưa ra một số phương thuốc kiềm chế nhục dục, nhưng đức tin mới cung cấp phương thuốc hữu hiệu nhất, đó là những phương thuốc hoàn toàn siêu nhiên. Sau đây là những phương thuốc chính yếu tự nhiên và siêu nhiên:

Đây là phương thuốc quyết định và quan trọng nhất trong những phương thuốc thuần tuý tự nhiên. Ngay cả ý chí mạnh mẽ nhất cũng có thể không chống nổi khi bị kích thích của giác quan áp chế. Sự quyết tâm chân thành và cương quyết cũng chẳng lợi ích gì; mọi sự phải đầu hàng trước sự quyến rũ của dịp tội. Các giác quan được thức tỉnh, trí tưởng tượng bị kích thích, đam mê bị khuấy động mạnh mẽ, mất tự chủ và sau cùng, không tránh khỏi sa ngã. Thận trọng canh phòng thị giác là điều cần thiết, hợp với châm ngôn: "Cái gì con mắt không thấy, trái tim không ước muốn".[2]

Một sự đề phòng khác nữa phải thực hiện trong cuộc chiến chống lại ham mê nhục dục là không bao giờ đi quá giới hạn những thỏa mãn lành mạnh, và đôi khi ngay cả đối với những khoái lạc hợp pháp, nhất là đối với những người nghiêng chiều về những thỏa mãn giác quan. Thánh Clêment Alexandria có lý khi nói rằng những ai làm mọi điều được phép, thì sẽ rất sẵn sàng làm điều không được phép. Đàng khác, sự hãm dẹp những sở thích và những ước muốn không làm hại sức khoẻ con người, sẽ luôn giúp ích cho cả thể xác lẫn tâm hồn. Nếu chúng ta muốn tránh phạm tội và tiến tới trọn lành với những bước tiến mau lẹ, rất cần từ bỏ một số lớn những thỏa mãn giác quan.[3]

Hạt giống ham mê nhục dục tìm được mảnh đất màu mỡ trong một linh hồn nhàn hạ và lười biếng, như chúng ta đọc trong Kinh Thánh: lười biếng là mẹ tất cả tính xấu, nhưng đặc biệt nó là mảnh đất mầu mỡ cho những tội về xác thịt. Ai muốn giữ mình khỏi những đòi hỏi nhục dục phải cố gắng ép mình làm công việc có lợi và hữu ích. Và trong tất cả các công việc, những việc trí thức rất phù hợp cho sự kiềm hãm nhục dục.

Do bản tính có lý trí, chúng ta vượt xa loài vật. Bởi vậy, để mình bị lôi cuốn bởi nhục dục, điều mà chúng ta có chung với thú vật, thì thật là đê tiện. Và phẩm giá người Kitô hữu là phẩm giá hoàn toàn siêu nhiên thì trổi vượt phẩm giá con người trong trật tự tự nhiên. Nhờ ơn thánh Chúa, chúng ta được nâng lên tới mức độ thần linh. Chúng ta chia sẻ bản tính và sự sống của Thiên Chúa, nhờ đó chúng ta trở nên con cái Người, được làm dưỡng tử của Người. Bao lâu chúng ta còn ở trong tình trạng này chúng ta là người thừa tự Nước Trời với quyền chính đáng (x. Rm 8,17).

Nếu những phương thuốc trên đối với ham mê nhục dục không gây ấn tượng trên những người quen phạm tội thì có thể còn có những phương thế sửa chữa khác nữa sẽ gây tác động mạnh. Phương thế thứ nhất là lưu tâm đến hình phạt của hoả ngục. Thánh kinh đưa ra rất nhiều ví dụ. Tác giả Thánh Vịnh xin Thiên Chúa làm cho nỗi sợ phán xét thấm vào xác thịt để ông mãi trung thành với giới luật của Chúa (Tv 118,120).

Những động lực được tình yêu và sự biết ơn thúc đẩy thì quý giá hơn nhiều những gì bắt nguồn từ sợ hãi. Chúa Giêsu đã bị đóng đinh vào thập giá vì tội chúng ta, lòng biết ơn cơ bản đối với Đấng Cứu Thế khổ nạn phải giúp chúng ta tránh tội lỗi. Chiêm ngắm một Đấng Cứu Thế khổ nạn khiến chúng ta phải xấu hổ khi tìm kiếm thú vui xác thịt. Thánh Phaolô nhắc đi nhắc lại lập luận này, và cho rằng hành xác là chứng cớ mạnh mẽ cho sự hoàn toàn thuộc về Đức Kitô (Gl 5,24). Và thánh Phêrô nhắc nhở chúng ta rằng vì Đức Kitô chịu đau khổ trong thân xác, nên cần thiết phải cắt đứt với tội lỗi (1Pr 4,11).[8]

Không có ơn Chúa không thể chiến thắng hoàn toàn nhục dục. Ơn này được hứa ban cho những ai cầu nguyện với đủ điều kiện, như Kinh Thánh đã nói rõ. Tác giả sách Khôn Ngoan nhận thức rằng ông không thể giữ được sự tiết dục nếu không có ơn Chúa, điều ông khẩn nài với lòng khiêm nhường (Kn 8,21). Sách Huấn Ca xin được giữ mình khỏi nhục dục và những ước muốn dâm ô (Hc 23,6).[9] (ibidem p.266).

Đây là phương thế hữu hiệu và chắc chắn chống lại mọi thứ tội, nhất là chống lại sự tấn công của nhục dục. Bí tích Giao Hoà không chỉ xoá bỏ tội trong quá khứ nhưng còn ban sức mạnh để che chở chúng ta khỏi phạm tội trong tương lai. Linh hồn có thói quen phạm tội về xác thịt phải đến với nguồn thanh tẩy này, và phải năng xưng tội tuỳ nhu cầu để khỏi phạm tội lại. Thói quen chờ đợi cho tới khi sa ngã rồi đi xưng tội sơ sài để chỗi dậy là một sai lầm, vì như thế, người ta sẽ không bao giờ diệt trừ được thói quen xấu. Hơn nữa, thói quen sẽ càng ngày càng ăn rễ sâu hơn bởi những hành động lặp đi lặp lại.

Trong khi ao ước khoái lạc là một cản trở lớn cho ơn cứu độ đời đời, thì sự sợ đau khổ cũng là một trở ngại lớn cho việc nên thánh. Nhiều linh hồn dừng lại dọc đường không tiến tới hoàn thiện vì họ không chế ngự được sự sợ đau khổ: chỉ những ai quyết định chiến đấu chống khuynh hướng này với một nghị lực kiên định mới tới được đỉnh cao thánh thiện. Thánh Têrêsa nói, đây là điều kiện cần thiết tuyệt đối để đạt tới hoàn thiện. Những ai không đủ nghị lực làm điều đó có thể từ bỏ sự thánh thiện vì họ sẽ không bao giờ đạt được.Thánh Gioan Thánh Giá gán cho tình yêu đau khổ một sự quan trọng khác thường trong tiến trình nên thánh, cho việc đền tội cũng như thánh hoá tâm hồn.

Nhưng đạt tới đỉnh cao này không dễ. Thông thường, linh hồn tiến dần từng bước cho tới cuối cùng đạt được tình yêu thập giá. Sau đây là những mức độ chính yếu của một linh hồn tiến tới mức khát khao đau khổ:

Không bao giờ bỏ qua bất cứ nhiệm vụ nào vì sợ đau khổ hay khó khăn. Đây là mức độ khởi đầu và tuyệt đối cần thiết cho mọi người. Một người bỏ một nhiệm vụ quan trọng không vì lý do nào khác hơn là vì phiền phức hay khó khăn không đáng kể, là lỗi lầm nghiêm trọng.[13]

2.2.2. Nhẫn nhục đón nhận thập giá.

Những thánh giá Chúa trao trực tiếp hay cho phép xảy ra có giá trị thánh hoá lớn lao, nếu chúng ta biết cách chấp nhận với tình yêu và nhẫn nhục như đến từ tay Thiên Chúa, Chúa quan phòng dùng những điều đó như khí cụ thánh hoá chúng ta. Thánh Gioan thánh giá nói về điều này với một tu sĩ trong tác phẩm "Những lời cảnh cáo" của người như sau: "Lời cảnh cáo thứ nhất là bạn nên hiểu rằng bạn đã đến tu viện chỉ để cho người khác có thể "đánh bóng" và rèn luyện bạn, Vì thế… Thật là thích hợp nếu bạn nghĩ rằng mọi sự trong tu viện là để thử thách bạn và thực sự đúng như vậy, có những người đánh bóng bạn bằng lời nói, người khác bằng việc làm, người khác bằng những tư tưởng chống lại bạn và trong mọi sự bạn phải phục tùng họ như bức tượng đối với người nghệ sĩ chạm trổ nó, và như bức tranh đối với người hoạ sĩ. Nếu bạn không tuân theo điều này, bạn sẽ không bao giờ biết chế ngự những thú vui nhục dục, và tính đa cảm của bạn, bạn chẳng biết làm cách nào để cư xử tốt với các tu sĩ trong tu viện, và cũng chẳng biết làm sao để hưởng được sự bình an thánh thiện hay giải thoát khỏi những nết xấu và những khuyết điểm.[14]

Một cấp độ hoàn hảo hơn là: dù tính tự nhiên cảm thấy ghê tởm, linh hồn vẫn khởi xướng và tiến tới yêu thích đau khổ bằng thực hành khổ chế Kitô Giáo cách tự nguyện dưới nhiều hình thức. Không thể có luật chung cho mọi linh hồn trong lãnh vực này. Khổ chế tự nguyện được xác định rõ trong mỗi trường hợp bởi tình trạng và điều kiện của linh hồn được thánh hoá. Linh hồn càng sẵn sàng đón nhận sự gợi hứng của Chúa Thánh Thần. Người càng đòi hỏi nhiều hơn, nhưng đồng thời, cũng tăng sức mạnh cho linh hồn để có thể chấp nhận và thi hành những hứng khởi ấy. Nhiệm vụ của vị linh hướng là canh chừng và không bao giờ bắt linh hồn hy sinh quá sức. Ngài cũng cần lưu ý để không giới hạn những ước muốn hy sinh của linh hồn hoặc bắt phải chậm lại thay vì giúp ích linh hồn bay bổng với đôi cánh phượng hoàng.[15]

Hình như không thể tiến trong tình yêu thập giá xa hơn là tâm tình thích đau khổ hơn khoái lạc. Tuy thế, vẫn còn có một mức độ hoàn hảo, cao hơn trong sự yêu đau khổ, đó là hành động hiến dâng chính mình như của lễ đền tội cho trần gian. Ngay từ đầu chúng ta cần phải nhấn mạnh rằng: hành động tuyệt vời này hoàn toàn trổi vượt đường lối thông thường của ân sủng. Người ở bậc khởi sinh hay một linh hồn chưa được thanh tẩy hoàn toàn tự đặt mình vào tình trạng này sẽ tự phụ quá đáng. "Để được gọi là một của lễ toàn thiêu thì dễ và điều đó làm thỏa mãn lòng tự ái, nhưng để là một của lễ toàn thiêu thực sự, đòi một sự trong sạch, tách mình khỏi thụ tạo và từ bỏ mình cách anh hùng đối với mọi thứ đau khổ, sỉ nhục và tăm tối không được ai biết tới. Tôi sẽ cho là ngu ngốc hay một điều kỳ dị nếu một người ngay lúc khởi đầu đời sống thiêng liêng đã cố gắng làm điều mà chính

Thầy Chí Thánh đã chỉ làm dần dần"^[18].

Các tin khác

• Thánh Giáo hoàng Gioan Phaolô II: Thần học về thân xác, phần 5 - Đời sống hôn nhân Kitô giáo
• Thánh Giáo hoàng Gioan Phaolô II: Thần học về thân xác, phần cuối - Tình yêu và sự phong nhiêu
• Toàn văn Văn kiện “Canh tân đời sống đức tin theo tinh thần Công nghị Tổng Giáo phận Hà Nội”
• Đào tạo linh mục: Đào tạo toàn vẹn chiều sâu
• Đức Giáo Hoàng Phanxicô ký Tuyên Ngôn Liên Tôn cho COP28
• Bài diễn văn của Đức Thánh Cha Phanxicô tại Hội nghị COP28, 02.12.2023
• Sứ điệp Đức Thánh Cha nhân dịp kỷ niệm 10 năm ban hành Tông huấn Evangelii Gaudium
• Gõ cửa hiệp hành 16: Lắng nghe & Bàn tròn - Phỏng vấn ĐHY Bộ trưởng M. Czerny
• Cánh cửa tinh thần và hơi thở Thánh Linh: Giáo huấn của Hội Thánh trong mục vụ văn hóa, văn học nghệ thuật
• Toàn văn Tông huấn: Chính lòng tin cậy-ĐTC Phan-xi-cô ban hành nhân dịp kỷ niệm 150 năm sinh nhật Thánh nữ Tê-rê-sa Hài Đồng Giê-su

(Trang 1/141)    1 2 3 4 >>>