TÀI LIỆU TĨNH HUẤN

« TÂN PHÚC ÂM HÓA ĐỜI SỐNG GIA ĐÌNH»

THEO THƯ CHUNG 2013

CỦA HỘI ĐỒNG GIÁM MỤC VIỆT NAM

 LỜI GIỚI THIỆU

Trọng kính Đức Tổng Giám Mục Hà Nội, Phêrô Nguyễn Văn Nhơn, và Đức Tổng Giám Mục Sài-gòn, Phaolô Bùi Văn Đọc,

Trọng kính các Đức Giám Mục các giáo phận tại Việt Nam,

Kính thưa quý Linh Mục chính phó xứ,

Thưa các Hội đoàn Công giáo Tiến hành, các Phong trào Canh tân,

Hội Đồng Giám Mục Việt Nam (HĐGMVN) đã chọn năm 2014 làm năm «Tân Phúc Âm hóa đời sống gia đình». Từ ngày Thư Chung của HĐGMVN được công bố ngày 10/10/2013 đến nay, các giáo phận và các giáo xứ đã thực hiện được nhiều việc tốt lành nhằm mục đích Tân Phúc Âm hóa các gia đình thuộc địa hạt của giáo phận, giáo xứ mình. Mới đây, ngày 01/05/2014, Ủy Ban Giáo Dân của HĐGMVN ra Thư kêu gọi mọi người «tích cực hưởng ứng Công Cuộc Tân Phúc hóa của Giáo Hội».

Chỉ còn 6 tháng nữa là năm 2014 kết thúc. Vì thế chúng ta cần cố gắng thêm chút nữa trong việc học hỏi và áp dụng Thư Chung 2013 của HĐGMVN về «Tân Phúc Âm hóa đời sống gia đình». Nhất là trong Mùa Hè hay Mùa Vọng 2014 này, chúng ta nên tổ chức những đợt Tĩnh Huấn cho Giáo xứ, cho Hội đoàn Công giáo Tiến hành và các Phong trào Canh tân.

Nhằm hỗ trợ các Giáo xứ cũng như các Hội đoàn Công giáo tiến hành và các Phong trào Canh tân có tài liệu Tĩnh Huấn, con xin đóng góp phần nhỏ bé của mình vào công việc quan trọng và tốt lành này.

Tài Liệu gồm 4 đề tài :

Đề tài 1: Gia đình là cộng đoàn cầu nguyện, 

Đề tài 2: Gia đình là cộng đoàn yêu thương,

Đề tài 3: Gia đình là cộng đoàn phục vụ sự sống và

Đề tài 4: Gia đình là cộng đoàn tham gia vào sứ vụ Phúc Âm hóa.

Mong Tài Liệu Tĩnh Huấn này được nhiều nơi xử dụng cho những buổi huấn luyện (học hỏi) và cầu nguyện.

Nguyện xin Chúa chúc lành.

Sàigòn 08/06/2014

Lễ Chúa Thánh Thần Hiện Xuống

Giêrônimô Nguyễn Văn  Nội

THƯ CHUNG

CUA HỘI ĐỒNG GIÁM MỤC VIỆT NAM

GỬI CỘNG ĐỒNG DÂN CHÚA

*

HỘI THÁNH CÔNG GIÁO TẠI VIỆT NAM

VÀ CÔNG CUỘC TÂN PHÚC-ÂM-HÓA

Anh chị em thân mến,

“Nguyện xin ân sủng Đức Giêsu Kitô, Chúa chúng ta, tình yêu của Chúa Cha và ơn thông hiệp của Chúa Thánh Thần, ở cùng tất cả anh chị em” (x. 2Cr 13,13). Chúng tôi, các giám mục từ 26 giáo phận Việt Nam, quy tụ tại Trung Tâm Mục Vụ Sài Gòn để tham dự Đại hội lần thứ XII của Hội Đồng Giám Mục Việt Nam, xin cảm ơn anh chị em đã cầu nguyện nhiều cho chúng tôi để Đại hội diễn ra cách tốt đẹp và bình an. Nay Đại hội đã kết thúc, qua Thư Chung này, chúng tôi muốn chia sẻ với anh chị em những công việc đã làm trong Đại hội, cách riêng về sứ vụ Tân Phúc-Âm-hoá.

1. Bước vào Đại hội trong khung cảnh Năm Đức Tin, chúng tôi vui mừng được nghe biết về những hoa trái thiêng liêng nơi các tín hữu cũng như các cộng đoàn giáo xứ, giáo phận, dòng tu, đã tích cực học hỏi và nỗ lực canh tân đời sống đức tin. Các cuộc cử hành phụng vụ và sinh hoạt mục vụ đã giúp cho đức tin của mỗi người được thanh luyện, củng cố và đổi mới.Đồng thời, khi nghe biết về những khó khăn và thử thách mà một số cộng đoàn phải đối diện, chúng tôi hiểu rằng sống đức tin luôn luôn là một thách đố, nhưng trong bất cứ hoàn cảnh nào, người môn đệ Chúa Giêsu vẫn được mời gọi làm chứng cho Tin Mừng yêu thương của Chúa, trở thành chất xúc tác cho việc xây dựng nền văn minh tình thương và văn hóa sự sống.

Ngoài ra, chúng tôi cũng lắng nghe và góp ý cho nhau về nhiều sinh hoạt và công việc của Hội Thánh tại Việt Nam, cách riêng là công trình xây dựng Trung Tâm Hành Hương Đức Mẹ La Vang. Đại hội cũng dành nhiều thời giờ cho việc bầu chọn Ban Thường vụ của Hội Đồng Giám Mục cũng như các chủ tịch của các Ủy ban trực thuộc Hội Đồng Giám Mục trong nhiệm kỳ mới.

2. Giờ đây chúng tôi muốn chia sẻ với anh chị em về định hướng và chương trình mục vụ trong những năm tới. Trong ba năm qua (2010-2013), tất cả chúng ta đã cùng nhau học hỏi và sống ý nghĩa Giáo Hội: mầu nhiệm – hiệp thông – sứ vụ. Định hướng đó và tinh thần của Năm Đức Tin cần được tiếp nối bằng nỗ lực “Tân Phúc-Âm-hóa để thông truyền đức tin Kitô giáo”, cũng là chủ đề của Thượng Hội Đồng Giám Mục lần thứ XIII, diễn ra tại Rôma, từ ngày 7 – 28 tháng 10 năm 2012. Thật vậy, ánh sáng Đức Kitô chiếu tỏa trên khuôn mặt các Kitô hữu và ánh sáng ấy phải lan đến những người khác, giống như từ ngọn nến phục sinh, vô vàn những ngọn nến khác được thắp lên trong Đêm Vọng Phục Sinh.[1] Ngoài ra, chúng ta còn được nhắc nhở cách riêng về sứ mệnh đó trong năm nay, khi Hội Thánh tại Việt Nam kỷ niệm 25 năm tuyên phong 117 chứng nhân đức tin (19.06.1988 – 19.06.2013), là những hoa trái thánh thiện của công cuộc Phúc-Âm-hóa.

3. Mục tiêu của Phúc-Âm-hóalà dẫn mọi người vào cuộc gặp gỡ cá vị với Đức Giêsu Kitô, trong Thánh Thần, nhờ đó gặp gỡ Thiên Chúa Cha của Người, cũng là Cha của chúng ta, và để đời sống mình được biến đổi theo tinh thần Phúc Âm. Như thế, trước hết chính bản thân chúng ta phải được Phúc-Âm-hóa, phải củng cố và làm mới lại đức tin của mình, rồi mới có thể giúp những anh chị em đã xa rời đức tin tái khám phá vẻ đẹp và ánh sáng đức tin. Ngày nay, khi một số người chỉ còn là Kitô hữu trên danh nghĩa, chúng ta hãy sống cho đúng với ơn gọi Kitô hữu của mình trong niềm vui, hãy chiếu tỏa sức hấp dẫn của Tin Mừng cho những người chung quanh.

Phúc-Âm-hóa là sứ vụ mang tính toàn diện, vì “ánh sáng đức tin không chỉ soi chiếu đời sống nội bộ của Hội Thánh hoặc chỉ để xây dựng thành đô vĩnh cửu trong thế giới mai sau, mà còn giúp chúng ta xây dựng xã hội hiện nay nhằm hướng tới một tương lai hi vọng”.[2] Chính Chúa Giêsu dạy chúng ta hướng đi này. Người đứng về phía những nạn nhân của các thảm họa và bất công. Người liên đới với những ai bị xã hội loại bỏ. Liên đới và xót thương những nạn nhân và những người bị gạt ra bên lề xã hội phải trở thành đòi hỏi thiết yếu trong sứ vụ Phúc-Âm-hóa.[3]

4. “Tân Phúc-Âm-hóa” không phải là rao giảng một Phúc Âm mới vì “Đức Giêsu Kitô vẫn là một, hôm qua cũng như hôm nay, và như vậy mãi đến muôn đời” (Dt 13,8), nhưng là “mới về lòng nhiệt thành, mới trong phương pháp, và mới trong cách diễn tả”.[4] Mới về lòng nhiệt thành là làm mới lại tương quan giữa bản thân chúng ta với Đức Giêsu Kitô, để mối tương quan ấy hướng dẫn toàn bộ đời sống chúng ta. Mới trong phương pháp là biết vận dụng những phương pháp thích hợp để đáp ứng sự thay đổi nhanh chóng của thời đại về nhiều mặt, văn hóa, xã hội cũng như kỹ thuật. Mới trong cách diễn tả là cố gắng nghiên cứu và sử dụng những cách diễn tả phù hợp, để con người hôm nay có thể hiểu và lĩnh hội được sứ điệp Phúc Âm.

Công cuộc Tân Phúc-Âm-hóa đòi duyệt lại toàn bộ các sinh hoạt mục vụ ở tất cả mọi bình diện, nghĩa là phải thực hiện cuộc hoán cải từ trong tâm thức đến định hướng và phương pháp khi làm mục vụ. Từ kinh nghiệm của các nước đã có nhiều Kitô hữu bỏ đạo, nếu chúng ta không nhanh chóng thực hiện cuộc hoán cải mục vụ này, thì trong tương lai không xa, Hội Thánh tại Việt Nam cũng có thể rơi vào tình trạng băng giá của mùa đông đức tin như một số nơi trên thế giới.

Chương trình canh tân đời sống đức tin cần được lồng vào trong tổng thể của kế hoạch mục vụ mà Hội Đồng Giám Mục trình bày trong Thư Chung Hậu Đại Hội Dân Chúa 2010: “Cùng nhau bồi đắp nền văn minh tình thương và sự sống”. Thư Chung ấy là chương trình hành động của Hội Thánh tại Việt Nam trong nhiều năm. Dựa trên định hướng căn bản này, chúng tôi mời gọi anh chị em hãy cùng với chúng tôi thực hiện kế hoạch mục vụ kéo dài 3 năm (2014-2016):

– Năm 2014: Phúc-Âm-hóa đời sống gia đình;

– Năm 2015: Phúc-Âm-hóa đời sống giáo xứ và các cộng đoàn;

– Năm 2016: Phúc-Âm-hóa đời sống xã hội.

5. Trong năm 2014 sắp tới, chúng ta hãy cùng nhau Phúc-Âm-hóa đời sống gia đình và thúc đẩy gia đình tham gia tích cực vào sứ vụ loan báo Tin Mừng. Hội Thánh được gọi là gia đình của Thiên Chúa và mỗi gia đình Kitô hữu được gọi là Hội Thánh tại gia. Việc canh tân Hội Thánh phải được bắt đầu từ mỗi gia đình, do đó, Hội Thánh đặc biệt quan tâm đến các gia đình. Cách cụ thể, mới đây Đức Thánh Cha Phanxicô đã loan báo triệu tập Thượng Hội Đồng Giám Mục khóa ngoại lệ vào tháng 10 năm 2014 về “Những thách đố mục vụ đối với gia đình trong bối cảnh Phúc-Âm-hoá”. Thư Chung Hậu Đại Hội Dân Chúa 2010 cũng nhấn mạnh: “Trước cuộc khủng hoảng gia đình hiện nay, Hội Thánh nhận thấy cần phải tăng cường và canh tân mục vụ gia đình, phải xem mục vụ gia đình là hoạt động quan trọng, nối kết những kế hoạch và chương trình mục vụ của giáo xứ cũng như giáo phận”.[5]

6.Để thực hiện những mục tiêu trên, xin anh chị em hãy xây dựng gia đình mình thànhmột cộng đoàn cầu nguyện, sống tình yêu hợp nhất thủy chung, phục vụ sự sống và hăng say loan báo Tin Mừng.

– Gia đình là cộng đoàn cầu nguyện, thờ phượng Thiên Chúa, đền thờ tại gia. Hiệp thông trong kinh nguyện vừa là hoa trái vừa là đòi hỏi của sự hiệp thông bắt nguồn từ bí tích Rửa Tội và Hôn Phối. Chúa Giêsu hiện diện trong gia đình khi vợ chồng, cha mẹ, con cái cùng cầu nguyện, và khi đó, chính cuộc sống gia đình trở thành lời kinh sống động. Hoàn cảnh sống hiện nay gây nhiều khó khăn trở ngại cho việc gia đình cùng sum họp cầu nguyện. Tuy nhiên đây là đòi hỏi quan trọng trong đời sống gia đình công giáo. Vì thế, cùng với việc siêng năng tham dự Thánh Lễ và lãnh nhận các bí tích, chúng tôi tha thiết xin anh chị em duy trì giờ kinh chung trong gia đình, và cố gắng đưa Lời Chúa vào giờ kinh này.

– Gia đình là cộng đoàn yêu thương bằng tình yêu hợp nhất thủy chung, xuất phát từ Thiên Chúa Tình Yêu. Mối tương quan giữa vợ chồng, cha mẹ và con cái cũng như giữa anh chị em với nhau, phải là dấu chỉ sống động của Tình Yêu Thiên Chúa. Vì thế, các gia đình công giáo phải loại bỏ mọi thứ bạo hành, “hãy có lòng thương cảm, nhân hậu, khiêm nhu, hiền hòa, nhẫn nại, chịu đựng và tha thứ cho nhau” (Cl  3,12-13).

– Gia đình là cộng đoàn phục vụ sự sống, được khơi nguồn từ chính Thiên Chúa Hằng Sống. Vợ chồng Kitô hữu yêu thương nhau bằng một tình yêu mở ra với sự sống, tôn trọng sự sống ngay từ lúc thụ thai, cộng tác với Thiên Chúa Tạo Hóa qua việc sinh con có trách nhiệm, giáo dục con cái nên người tốt và nên con cái Chúa. Gia đình phải là ngôi trường đầu tiên dạy các đức tính nhân bản và đức tin, là thành trì bảo vệ sự sống thể lý cũng như tinh thần của con cái trước sự tấn công của cái ác và cái xấu trong cuộc sống. Vì thế, các bậc cha mẹ phải ý thức trách nhiệm của mình là những nhà giáo dục đầu tiên và không thể thay thế, bằng chính gương sáng của mình.

– Gia đình là cộng đoàn tham gia vào sứ vụ Phúc-âm-hóa, bằng lời cầu nguyện cũng như bằng hành động cụ thể. Chính đời sống yêu thương hiệp nhất trong gia đình công giáo, ngay giữa những khó khăn và thử thách của cuộc đời, tự nó đã là lời chứng âm thầm nhưng có sức thuyết phục của Tin Mừng. Ngoài ra, theo truyền thống tốt đẹp, gia đình công giáo còn là nơi vun trồng ơn gọi linh mục và tu sĩ. Đồng thời, khi có thể, xin anh chị em hãy mạnh dạn chia sẻ và giới thiệu Đức Kitô cho người khác.

7.Để đồng hành với các gia đình trong sứ mệnh cao cả nói trên, chúng tôi đề nghị một số việc mục vụ sau:

Việc chuẩn bị cho giới trẻ bước vào đời sống hôn nhânvà gia đình là đòi hỏi khẩn thiết hơn bao giờ hết. Các bạn trẻ cần ý thức và sống đời hôn nhân như một ơn gọi và sứ mệnh cao quý, được chọn lựa với ý thức, tự do và trách nhiệm. Đôi bạn Kitô hữu còn được mời gọi sống bí tích Hôn Phối như dấu chỉ hữu hình và hữu hiệu của tình yêu Đức Kitô dành cho Hội Thánh, một tình yêu phong nhiêu, duy nhất và bất khả phân ly. Để được như thế, cần có sự chuẩn bị xa, chuẩn bị gần, và chuẩn bị trực tiếp cho các bạn trẻ bước vào đời sống hôn nhân.

Trong bối cảnh có nhiều biến động về văn hóa-xã hội ngày nay, chúng tôi thiết nghĩ cần phải nhắc lại chân lý này: định chế gia đình đặt nền tảng trên hôn nhân giữa một người nam và một người nữ. Định chế này dựa trên bản tính con người, do chính Thiên Chúa thiết lập, hướng đến thiện ích của chính gia đình và xã hội; vì thế, mọi cá nhân và tập thể xã hội cần nhìn nhận và tôn trọng định chế này.

Đồng hành với các gia đình trẻngày nay là yêu cầu mục vụ quan trọng, để giúp họ sống tình yêu vợ chồng với tinh thần trách nhiệm, phục vụ sự sống, biết hòa hợp tình thương trong tổ ấm gia đình với trách nhiệm xây dựng Hội Thánh, xã hội và đất nước.

Với những anh chị em đang gặp khó khăn vì hôn nhân đổ vỡ và gia đình ly tán, một đàng chúng ta vẫn phải nêu cao lý tưởng đời sống hôn nhân công giáo, đàng khác phải đồng hành và nâng đỡ họ, thay vì bày tỏ thái độ lên án và loại trừ.

Hiện nay, có nhiều nhóm, hiệp hội, phong trào tu đức và tông đồ đang dấn thân chăm lo mục vụ gia đình theo những cách thế và mức độ khác nhau. Những phong trào này cần được các mục tử đồng hành và hướng dẫn, nâng đỡ và khích lệ, để họ góp phần cách cụ thể và hài hòa với chương trình mục vụ chung trong mỗi giáo xứ, giáo phận.

Các giáo phận nên quan tâm đến việc đào tạo giáo sĩ, tu sĩ, giáo dân chuyên trách mục vụ gia đình. Những người này sẽ cộng tác với các giám mục giáo phận trong việc xây dựng và triển khai những chương trình mục vụ gia đình trong giáo phận cũng như giáo xứ. Chúng tôi cũng muốn gửi lời kêu gọi đặc biệt đến anh chị em văn nghệ sĩ và giới truyền thông công giáo. Ước mong anh chị em vận dụng tài năng Thiên Chúa ban, để tôn vinh vẻ đẹp đích thực của tình yêu hôn nhân và gia đình. Các linh mục tương lai cũng cần được chuẩn bị chu đáo hơn về mục vụ gia đình, để có thể đồng hành với các gia đình cách hữu hiệu.

 Anh chị em thân mến,

Trên đây, chúng tôi đã chia sẻ với anh chị em những thao thức mục vụ cũng như những đề nghị cụ thể, nhằm góp phần vào nỗ lực “Tân Phúc-Âm-hóa để thông truyền đức tin Kitô giáo”. Ước mong những đề nghị này được anh chị em - cách riêng, các linh mục là những cộng tác viên gần gũi của hàng giám mục - đón nhận để cầu nguyện, suy nghĩ, khai triển và thực hiện ở nhiều cấp độ: gia đình, giáo xứ, giáo phận. Hướng về Các Thánh Tử Đạo Việt Nam là những tấm gương sáng ngời trong sứ mệnh Phúc-Âm-hóa, chúng ta hãy thân thưa với các ngài:

Lạy Các Thánh Tử Đạo Việt Nam, là con thảo của Cha trên trời, là chứng nhân anh dũng của Đức Kitô, là thành phần trung kiên của Hội Thánh, xin giúp chúng con biết trân trọng di sản đức tin mà các ngài đã truyền lại cho chúng con bằng máu và nước mắt. Xin cho chúng con mạnh dạn sống đức tin trong gia đình cũng như xã hội, theo tấm gương xán lạn của Thánh Gia Thất, để chiếu tỏa ánh sáng đức tin khắp nơi nơi; nhờ đó chúng con có thể tích cực góp phần thi hành sứ mệnh truyền giáo, đem lại hoa quả dồi dào trên quê hương Việt Nam thân yêu.

Làm tại Trung Tâm Mục Vụ Sài Gòn, ngày 10 tháng 10 năm 2013

+ Cosma Hoàng Văn Đạt                                 + Phêrô Nguyễn Văn Nhơn

              (đã ký)                                                                 (đã ký)

Giám mục Bắc Ninh                                              Tổng giám mục Hà Nội

Tổng thư ký HĐGM.VN                                          Chủ tịch HĐGM.VN

---------

1] Đức giáo hoàng Phanxicô, Lumen fidei, số 37.

[2] Nt., số 51.

[3] Sứ điệp FABC X.

[4] Đức Chân phước Gioan Phaolô II, Diễn văn tại Đại hội XIX của CELAM, Port-au-Prince.

[5] HĐGMVN, Thư Chung Hậu Đại Hội Dân Chúa 2010, số 43.

WHĐ

TÀI LIỆU TĨNH HUẤN

-----------------------------

ĐỀ TÀI I

«GIA ĐÌNH LÀ CỘNG ĐOÀN CẦU NGUYỆN »

I. CẦU NGUYỆN MỞ ĐẦU

1.1 Gợi ý của người hướng dẫn:

Nhiều người, nếu không nói là tất cả chúng ta, đều biết rằng trong Đại hội thường niên hồi tháng 10/2013 Hội đồng Giám Mục Việt Nam (HĐGMVN) đã quyết định chọn chủ đề «Tân Phúc Hóa Đời Sống Gia Đình» làm đường hướng mục vụ của toàn Giáo Hội Việt Nam. Vì thế việc học hỏi và áp dụng Thư Chung 2013 của HĐGMVN là việc mà mọi giáo phận và giáo xứ phải làm (1). 

Chúng ta sẽ dành 4 buổi cho đợt Tĩnh Huấn này. Và trong buổi đầu tiên hôm nay chúng ta sẽ nói với nhau về đề tài: «Gia đình là cộng đoàn cầu nguyện». 

Để bắt đầu, xin mọi người hướng tâm hồn lên Chúa là Đấng đang nhìn chúng ta với lòng trìu mến yêu thương. Chúng ta hãy mở lòng, mở trí đón nhận Thánh Thần của Chúa Ki-tô Phục Sinh và cất tiếng hát mừng Ngôi Ba Thiên Chúa.

1.2 Cùng hát :  XIN NGÔI BA THIÊN CHÚA

ĐK : Xin Ngôi Ba Thiên Chúa ngự xuống trên chúng con. Ban hồng ân chan chứa thắm nhuần hồn xác chúng con. Biến chúng con thành những dũng sĩ theo Chúa Ki-tô, thành nhân chứng Nước Trời cho muôn người trong khắp nơi.

PK 1: Nguyện Chúa Thánh Thần xin ngự đến. Lòng vạn lòng đợi trông Ngài soi sáng. Và luyện lọc hầu mong được xứng đáng với danh hiệu Đền Thánh Chúa cao quang.

PK 2: Nguyện Chúa Thánh Thần xin ngự đến. Ngài là niềm ủi an kẻ than khóc. Là nguồn mạch tràn lan mọi ơn phúc, suối êm dịu hàn gắn những thương đau.

1.3 Lắng nghe Lời Chúa: Cộng đoàn tín hữu đầu tiên (Cv 2,42-47)

«2/42 Các tín hữu chuyên cần nghe các Tông Đồ giảng dạy, luôn luôn hiệp thông với nhau, siêng năng tham dự lễ bẻ bánh, và cầu nguyện không ngừng.

43 Mọi người đều kinh sợ, vì các Tông Đồ làm nhiều điềm thiêng dấu lạ.

44 Tất cả các tín hữu hợp nhất với nhau, và để mọi sự làm của chung. 45 Họ đem bán đất đai của cải, lấy tiền chia cho mỗi người tuỳ theo nhu cầu.

46 Họ đồng tâm nhất trí, ngày ngày chuyên cần đến Đền Thờ. Khi làm lễ bẻ bánh tại tư gia, họ dùng bữa với lòng đơn sơ vui vẻ. 47 Họ ca tụng Thiên Chúa, và được toàn dân thương mến. Và Chúa cho cộng đoàn mỗi ngày có thêm những người được cứu độ.»

1.3 Cùng cầu nguyện:

Lạy Thiên Chúa là Chúa và là Cha của chúng con. Chúng con xin dâng  lời cảm tạ, ngợi khen và chúc tụng Cha về Năm «Tân Phúc Âm hóa đời sống gia đình» này để chúng con củng cố và tăng cường đời sống cầu nguyện, yêu thương, phục vụ sự sống và loan báo Tin Mừng của gia đình chúng con, giống như cộng đoàn tín hữu đầu tiên trong Sách Công vụ Tông đồ.

Chúng con xin dâng lên Cha bốn buổi/ngày Tĩnh Huấn này, để xin Cha ban Thánh Thần canh tân đổi mới cho chúng con. Chúng con cầu xin, vì Danh Chúa Giêsu Kitô, Con Cha, Chúa chúng con. Amen.

II. TRÌNH BÀY

2.1 Năm 2014 là Năm «Tân Phúc Âm hóa đời sống gia đình»

Quý Ông Bà Anh Chị Em đều biết rằng Hội Đồng Giám Mục Việt Nam (HĐGMVN) đã chọn Năm 2014 làm Năm «Tân Phúc Âm Hóa Đời Sống Gia Đình» (TPAHĐSGĐ) tức chọn việc đổi mới đời sống gia đình các tín hữu làm đường hướng và hoạt động mục vụ của Giáo Hội Việt Nam trong năm nay. Vì sao HĐGMVN lại có chọn lựa này? Chúng ta có thể tìm ra 3 lý do:

Một là HĐGMVN muốn đường hướng mục vụ của Giáo Hội Việt Nam được liên tục trong nhiều năm liền (2).

Hai là HĐGMVN thấy rằng nhiểu giáo dân, nhiều gia đình công giáo Việt Nam chưa hiểu thấu và nhất là chưa sống đầy đủ «ơn gọi và sứ mạng của người và của gia đình công giáo»

Và ba là HĐGMVN nhận ra rằng nhiều giá trị truyền thống của gia đình Việt Nam đã và đang bị xuống cấp trầm trọng trong bối cảnh kinh tế, xã hội và chính trị hiện nay của nước ta (3).

2.2 Thế nào là «Phúc âm hóa đời sống gia đình» ? và thế nào là «Tân Phúc âm hóa đời sống gia đình»?

- Nói cách đơn giản, Phúc âm hóa đời sống gia đình là làm cho các giá trị của Phúc âm được thể hiện trong đời sống gia đình. Hoặc là làm cho mọi lãnh vực, mọi chiều kích của gia đình thấm nhuần các giá trị của Phúc âm.

Còn Tân Phúc âm hóa đời sống gia đình là làm cho các gía trị của Phúc âm được thể hiện một cách mới mẻ, sống động và phong phú trong đời sống gia đình. Hoặc là làm cho mọi lãnh vực, mọi chiều kích của gia đình được thấm nhuần cách sâu sắc và đậm nét các giá trị của Phúc âm.

2.3 Bốn đặc điểm của gia đình đã được Phúc âm hóa hay bốn nội dung của việc Tân Phúc hóa đời sống gia đình:

- Theo các Giám Mục Việt Nam thì một gia đình đã được Phúc âm hóa sẽ có 4 đặc điểm sau:

(a) Gia đình là cộng đoàn cầu nguyện,

(b) Gia đình là cộng đoàn yêu thương,

(c) Gia đình là cộng đoàn phục vụ sự sống và

(d) Gia đình là cộng đoàn tham gia vào sứ vụ Phúc âm hóa. Nói cách khác để «Tân Phúc hóa đời sống gia đình» thì chúng ta phải làm sao để gia đình mình thành cộng đoàn cầu nguyện, yêu thương, phục vụ sự sống và tham gia vào sứ vụ Phúc âm hóa (3).

   - Hôm nay chúng ta sẽ tìm hiểu, chia sẻ về đặc điểm thứ nhất của gia đình đã được Tân Phúc âm hóa hay nội dung thứ nhất của việc Tân Phúc âm hóa. Đó là «gia đình là cộng đòan cầu nguyện ». Về điều này Thư Chung, HĐGM VN 2013 đã viết như sau:

   «Gia đình là cộng đoàn cầu nguyện, thờ phượng Thiên Chúa, đền thờ tại gia. Hiệp thông trong kinh nguyện vừa là hoa trái vừa là đòi hỏi của sự hiệp thông bắt nguồn từ bí tích Rửa Tội và Hôn Phối. Chúa Giê-su hiện diện trong gia đình khi vợ chồng, cha mẹ, con cái cùng cầu nguyện, và khi đó, chính cuộc sống gia đình trở thành lời kinh sống động. Hoàn cảnh sống hiện nay gây nhiều khó khăn trở ngại cho việc gia đình cùng sum họp cầu nguyện. Tuy nhiên đây là đòi hỏi quan trọng trong đời sống gia đình công giáo. Vì thế, cùng với việc siêng năng tham dự Thánh Lễ và lãnh nhận các bí tích, chúng tôi tha thiết xin anh chị em duy trì giờ kinh chung trong gia đình, và cố gắng đưa Lời Chúa vào giờ kinh này.»

(Thư Chung HĐGMVN 2013, số 6).

2.3 Học hỏi về cầu nguyện:

2.3.1 Cốt yếu của cầu nguyện: là mối tương quan cá vị, riêng tư, thân mật giữa mỗi người, mỗi gia đình với Thiên Chúa, với Chúa Giêsu Kitô, với Chúa Thánh Thần.  Để xây dựng, nuôi dưỡng và phát triển mối tương quan ấy, không thể không dùng đến những phương thế đạo đức truyền thống của Giáo Hội. Đó là tham dự Thánh Lễ và lãnh nhận các Bí Tích, là đọc kinh (nhất là kinh gia đình), là suy niệm Lời Chúa và cầu nguyện.

Thánh Lễ là Lễ Tạ Ơn, là  Hiến Tế của Ngôi Hai Thiên Chúa trên thập giá. Tham dự Thánh Lễ là chúng ta kết hiệp mật thiết với Chúa Giêsu Kitô để Tạ Ơn Thiên Chúa Cha và đón nhận Ơn Cứu Độ của Người.

Còn các Bí Tích là các máng thông/chuyển Ơn của Chúa Giêsu Kitô của Thiên Chúa. Lãnh nhận các Bí tích là chúng ta để cho các nguồn ơn của Thiên Chúa tuôn đổ xuống tâm hồn và cuộc đời của chúng ta.

Vì thế mà tham dự Thánh Lễ và lãnh nhận các Bí Tích là một phần quan trọng trong đời sống tâm linh/đức tin của mọi giáo dân/gia đình công giáo.

2.3.2 Cầu nguyện không chỉ là xin ơnmà còn là chúc tụng ngợi khen, cảm tạ Thiên Chúa. Cầu nguyện còn là xin lỗi Chúa. Cầu nguyện còn là dâng quyết tâm hoán cải, trở về.

2.3.3 Cầu nguyện không chỉ là đọc kinhmà còn là tham dự cử hành các bí tích, nhất là bí tích Thánh Thể. Cầu nguyện còn là đọc, suy niệm Lời Chúa và cầu nguyện. Cầu nguyện còn là trò chuyện, tâm sự với Chúa, bằng các lời tự phát từ đáy lòng, bằng các lời kinh vắn gọn được lặp đi lặp lại [ví dụ: Lạy Chúa, con thờ lạy Chúa ! Lạy Chúa, con cảm tạ Chúa ! Lạy Chúa, con yêu mến Chúa ! Lạy Chúa, con xin lỗi Chúa ! Lạy Chúa, con xin dâng lên Chúa ! .....]

2.3.4 Kinh «Lạy Cha» là khuôn mẫu (tinh thần và nội dung) của cầu nguyện

- Cầu nguyện bằng Kinh «Lạy Cha» trước hết chúng ta  cầu xin cho những điều Thiên Chúa Cha mong đợi được thực hiện. Đó là danh thánh Cha vinh hiển, triều đại Cha mau đến, ý Cha thể hiện dưới đất cũng như trên trời. Kế đến chúng ta mới cầu xin cho những điều chính chúng ta mong đợi được thực hiện. Đó là có lương thực hằng ngày, được tha tội, không sa chước cám dỗ và được cứu thoát khỏi sự dữ. Chính Chúa Giêsu đã nói với các tông đồ : 9 "Vậy, anh em hãy cầu nguyện như thế này :

"Lạy Cha chúng con là Đấng ngự trên trời,

xin làm cho danh thánh Cha vinh hiển,

10 triều đại Cha mau đến,

ý Cha thể hiện dưới đất cũng như trên trời.

11 Xin Cha cho chúng con hôm nay lương thực hằng ngày;

12 xin tha tội cho chúng con

như chúng con cũng tha

cho những người có lỗi với chúng con ;

13 xin đừng để chúng con sa chước cám dỗ,

nhưng cứu chúng con cho khỏi sự dữ.” (Mt 6,9-13).

2.3.5 Sau Kinh «Lạy Cha» thì Kinh «Kính Mừng» và Kinh «Sáng Danh» là những kinh tuyệt vời giúp chúng ta cầu nguyện cách đẹp lòng Thiên Chúa

- Kinh Kính Mừng là Phúc Âm thu nhỏ về mầu nhiệm Ngôi Hai Thiên Chúa nhập thể, đầu thai làm người trong cung lòng Đức Maria : « Kính mừng Maria, đầy ơn phúc ! Đức Chúa Trời ở cùng Bà, Bà có phúc lạ hơn mọi người nữ và Giêsu con lòng Bà đầy phúc lạ.

Thánh Maria, Đức Mẹ Chúa Trời, cầu cho chúng tôi là kẻ  có tội khi này và trong giờ lâm tử Amen ».

-  Kinh Sánh Danh là Kinh chúc tụng Thiên Chúa Ba Ngôi:

 « Sáng danh Đức Chúa Cha và Đức Chúa Con và Đức Chúa Thánh Thần.

Như đã có trước vô cùng và bây giờ và hằng có và đời đời chẳng cùng. Amen.

2.3.6 Cầu nguyện với Lời Chúa :

Trong truyền thống cầu nguyện, có một phương pháp rất hiệu nghiệm được các Dòng Tu và giáo dân xử dụng. Các Đức Giáo Hoàng, nhất là Đức Thánh Cha Biển Đức XVI,  cũng thường khuyên nhủ các giáo dân thực hành phương pháp này. Đó là Lectio Divina, có nghĩa là Đọc, Suy Niệm, Cầu Nguyện và Chiêm Niệm Lời Chúa.

Vì không có đủ thời gian trình bày đầy đủ, tôi xin mách nước về cách thực hành tinh gọn Phương Pháp Lectio Divina này cho quý ông bà anh chị em. Mỗi ngày quý ông bà anh chị em hoặc dự thánh lễ, hoặc đọc một đọan Phúc Âm. Khi nghe/đọc một đọan Phúc âm, quý ông bà anh chị em hãy chú ý lắng nghe và cố nhớ lấy một câu Lời Chúa. Trong ngày quý ông bà anh chị em hãy nhắc đi nhắc lại câu Phúc âm ấy và dùng câu Lời Chúa ấy mà cầu nguyện. 

2.3.7 Cầu nguyện tromg gia đình:

Những điều vừa được trình bày ở trên đều có thể áp dụng cho từng cá nhân mỗi người cũng như cho mỗi gia đình. Việc đọc kinh hay đúng hơn là việc cầu nguyện gia đình là việc đạo đức rất quan trọng giúp cho đời sống gia đình chúng ta được thấm nhuần tinh thần Phúc âm. Chúng ta nên vận dụng những gì mình có mà làm cho việc đọc kinh/ cầu nguyện gia đình được phong phú, sáng tạo và thu hút.

2.3.8 Những điều kiện để lời cầu nguyện của chúng ta được Thiên Chúa chấp nhận :

a) * Không cần lải nhải nhiều lời

7 "Khi cầu nguyện, anh em đừng lải nhải như dân ngoại ; họ nghĩ rằng : cứ nói nhiều là được nhận lời. 8 Đừng bắt chước họ, vì Cha anh em đã biết rõ anh em cần gì, trước khi anh em cầu xin. (Mt 6,7-8).

b) * Kín đáo và khiêm nhường

5 "Và khi cầu nguyện, anh em đừng làm như bọn đạo đức giả: chúng thích đứng cầu nguyện trong các hội đường, hoặc ngoài các ngã ba ngã tư, cho người ta thấy. Thầy bảo thật anh em: chúng đã được phần thưởng rồi.  6 Còn anh, khi cầu nguyện, hãy vào phòng, đóng cửa lại, và cầu nguyện cùng Cha của anh, Đấng hiện diện nơi kín đáo. Và Cha của anh, Đấng thấu suốt những gì kín đáo, sẽ trả lại cho anh. » (Mt 6,5-6).

c) * Và tin tưởng vào Chúa Quan Phòng

 25 "Vì vậy Thầy bảo cho anh em biết: đừng lo cho mạng sống: lấy gì mà ăn; cũng đừng lo cho thân thể: lấy gì mà mặc. Mạng sống chẳng trọng hơn của ăn, và thân thể chẳng trọng hơn áo mặc sao?26 Hãy xem chim trời: chúng không gieo, không gặt, không thu tích vào kho; thế mà Cha anh em trên trời vẫn nuôi chúng. Anh em lại chẳng quý giá hơn chúng sao? 27 Hỏi có ai trong anh em, nhờ lo lắng, mà kéo dài đời mình thêm được dù chỉ một gang tay? 28 Còn về áo mặc cũng thế, lo lắng làm gì? Hãy ngắm xem hoa huệ ngoài đồng mọc lên thế nào mà rút ra bài học: chúng không làm lụng, không kéo sợi; 29 thế mà, Thầy bảo cho anh em biết: ngay cả vua Sa-lô-môn, dù vinh hoa tột bậc, cũng không mặc đẹp bằng một bông hoa ấy. 30 Vậy nếu hoa cỏ ngoài đồng, nay còn, mai đã quẳng vào lò, mà Thiên Chúa còn mặc đẹp cho như thế, thì huống hồ là anh em, ôi những kẻ kém tin! 31 Vì thế, anh em đừng lo lắng tự hỏi: ta sẽ ăn gì, uống gì, hay mặc gì đây? 32 Tất cả những thứ đó, dân ngoại vẫn tìm kiếm. Cha anh em trên trời thừa biết anh em cần tất cả những thứ đó. 33 Trước hết hãy tìm kiếm Nước Thiên Chúa và đức công chính của Người, còn tất cả những thứ kia, Người sẽ thêm cho. 34 Vậy, anh em đừng lo lắng về ngày mai: ngày mai, cứ để ngày mai lo. Ngày nào có cái khổ của ngày ấy. » (Mt 6,25-34).

d)* Tha thứ cho những ai xúc phạm

14 "Thật vậy, nếu anh em tha lỗi cho người ta, thì Cha anh em trên trời cũng sẽ tha thứ cho anh em. 15 Nhưng nếu anh em không tha thứ cho người ta, thì Cha anh em cũng sẽ không tha lỗi cho anh em. »  (Mt 6,14-15).

III. TRAO ĐỔI & CHIA SẺ

3.1 Việc cầu nguyện (cá nhân và gia đình) quan trọng như thế nào đối với  ông bà, anh chị em ?

3.2 Trong cầu nguyện (cá nhân và gia đình) ông bà, anh chị em gặp phải những trở ngại và khó khăn nào?

3.3 Ông bà, anh chị em mong được giáo xứ giúp đỡ như thế nào để việc cầu nguyện (cá nhân và gia đình) của ông bà anh chị em được dễ dàng hơn?

IV. THAY LỜI KẾT

Cầu nguyện được ví như hơi thở. Một người không hít thở không khí chắc sẽ thiếu oxy và sẽ chết. Một tín hữu không cầu nguyện chắc chắn không phải là một tín hữu khỏe mạnh về mặt tâm linh. Một gia đình công giáo không cầu nguyện chắc chắn không thể là một gia đình tỏa sáng sức sống của Đạo Chúa. Vì thế đáp lại lời mời gọi «Tân Phúc âm hóa đời sống gia đình» của HĐGMVN, chúng ta hãy củng cố và tăng cường đời sống cầu nguyện cá nhân và gia đình của mình.

V. CẦU NGUYỆN KẾT THÚC

5.1 Gợi ý của người hướng dẫn:

Chúng ta đã học hỏi, suy nghĩ và trao đổi về đề tài: «Gia đình là cộng đoàn cầu nguyện». Chúng ta hãy nói với Chúa lời cảm ơn chân thành và hãy để tâm hồn mình chìm đắm trong Tình Yêu, trong Trái Tim của Chúa là Cha của chúng ta.

5.2 Hát cầu nguyện :  TRONG TRÁI TIM CHÚA

1. Trong trái tim Chúa yêu muôn đời, con xin được một chỗ nghỉ ngơi, nhỏ bé thôi, nhỏ bé thôi, như nước mưa tan trong biển khơi. Nhỏ bé thôi, nhỏ bé thôi, những ước mơ con có trong đời, nhỏ bé thôi, nhỏ bé thôi là tình con trong khối tình Người.

ĐK: Trái tim hồng Thiên Chúa trái tim Người Cha. Mãi muôn đời yêu dấu chúng con gần xa. Tháng năm đời con sống chứa chan lời ca. Có ân tình Thiên Chúa trái tim nở hoa.

2. Trong trái tim Chúa như nôi hồng, con xin được như bé ngủ mơ, một giấc mơ, nghìn giấc mơ, những giấc mơ ấm êm tuổi thơ. Nhỏ bé thôi, nhỏ bé thôi, những giấc mơ con có trong đời, là sống vui, là hát vui, là trẻ thơ trong mái nhà Người.

3. Trong trái tim Chúa bao ân cần, con xin được say nếm hồng ân, là trái ngon, là trái ngon, những trái ngon dưỡng nuôi đời con. Là bánh thơm, là sữa thơm  giúp con mau chân bước lên trời, là đóa hoa, là tiếng ca, gọi lòng con mau bước về nhà.

4. Trong trái tim Chúa bao dịu dàng, con xin được nghe Chúa bảo ban, dậy dỗ con, dậy dỗ con, dậy dỗ con biết sống sao thắm tươi tình son. Tìm bước theo đường mến yêu, biết dâng trao, biết thứ tha nhiều. Cùng Chúa đi, cùng Chúa đi, hòa niềm vui chung với mọi người.

-----------

Ghi chú:

(1) Mới đây tại Philippin từ 13 đến 16/05/2014 có Hội nghị Á châu về gia đình với chủ đề «Gia đình Á châu: Ánh sáng Hy vọng”  và Giáo hội Việt nam cũng đ&atil

Các tin khác

• Thánh Giáo hoàng Gioan Phaolô II: Thần học về thân xác, phần 5 - Đời sống hôn nhân Kitô giáo
• Thánh Giáo hoàng Gioan Phaolô II: Thần học về thân xác, phần cuối - Tình yêu và sự phong nhiêu
• Toàn văn Văn kiện “Canh tân đời sống đức tin theo tinh thần Công nghị Tổng Giáo phận Hà Nội”
• Đào tạo linh mục: Đào tạo toàn vẹn chiều sâu
• Đức Giáo Hoàng Phanxicô ký Tuyên Ngôn Liên Tôn cho COP28
• Bài diễn văn của Đức Thánh Cha Phanxicô tại Hội nghị COP28, 02.12.2023
• Sứ điệp Đức Thánh Cha nhân dịp kỷ niệm 10 năm ban hành Tông huấn Evangelii Gaudium
• Gõ cửa hiệp hành 16: Lắng nghe & Bàn tròn - Phỏng vấn ĐHY Bộ trưởng M. Czerny
• Cánh cửa tinh thần và hơi thở Thánh Linh: Giáo huấn của Hội Thánh trong mục vụ văn hóa, văn học nghệ thuật
• Toàn văn Tông huấn: Chính lòng tin cậy-ĐTC Phan-xi-cô ban hành nhân dịp kỷ niệm 150 năm sinh nhật Thánh nữ Tê-rê-sa Hài Đồng Giê-su

(Trang 1/141)    1 2 3 4 >>>