HIỆP NHẤT CÁC KITÔ HỮU
TỨ HẢI GIAI HUYNH ĐỆ
Lm. Nguyễn Văn Hinh (D.Min)
Dẫn nhập
Tuần lễ cầu nguyện cho sự hiệp nhất các Kitô hữu, từ ngày 18 đến thứ Tư, 25/1/2023. Sự hiệp nhất giữa các Kitô hữu: “Luôn là một món quà tặng của Chúa Thánh Thần, và cách thế tốt nhất để nhận được quà tặng này là cầu nguyện”[1]. “Hiệp nhất các kitô hữu”, trong xu hướng thế giới đi về số Một: “Cả Đông Cả Tây” hòa hợp. Tích hợp đa văn hóa xây dựng một thế giới trở nên một ngôi nhà chung, sống trong tình huynh đệ, nhưng vẫn giữ nguyên hai gốc: Gốc đông; gốc Tây. Gốc văn hóa sẽ chi phối các đặc trưng của mỗi phương. Văn hóa là động lực và mục tiêu xây dựng nền văn minh mới, con người mới, theo tinh thần của nền văn minh Biển. Sau đây tôi xin chia sẻ mục vụ: Hiệp nhất các Kitô hữu – tầm nhìn: Tứ hải giai huynh đệ (Bốn biển đều là anh em)”.
Nhận thức
Chúa Giêsu cầu nguyện cho sự hiệp nhất. Đức Hồng y Koch nhấn mạnh rằng “điều rất thú vị là Chúa Giêsu không ra lệnh cho các môn đệ phải hiệp nhất, nhưng lại cầu nguyện cho sự hiệp nhất”. “Và khi Chúa Giêsu cầu nguyện cho sự hiệp nhất, chúng ta không thể làm gì tốt hơn”. Thuận lợi cho hiệp nhất, chúng ta đang sống trong ngàn năm thứ Ba: Nền văn minh Biển. Biển không ngăn cách, không có biên giới. Học bài học Biển. Ưu điểm: “Bao la, thái bình, thịnh vượng, bao dung, nhân ái, dịu hiền; khuyết điểm: “Giông tố, bão biển, sóng thần”. Phát huy thời vận và giải pháp ứng phó nghịch cảnh: Tái lập biến đổi thiên nhiên: Khí hậu; ý thức góp phần xây dựng trật tự môi trường xã hội suy thoái và thức tỉnh sự xuất hiện của “Satan-chia rẽ” lợi dụng, tác động một cách độc ác trên con người, nhất là những người lãnh đạo: Đạo Đời.
Đào luyện
Chúa Giêsu cầu nguyện cho sự hiệp nhất: “Xin cho chúng nên một”. Tiếp theo, đời sống Giáo hội sơ khai: “Cùng với Chúa Thánh Thần, chúng tôi quyết định”. Đến Công đồng Vat. II, chủ trương mục vụ: “Hiệp nhất trong dị biệt, trong đa dạng”. Cụ thể: “Thống nhất trong những gì là chính yếu, tương nhượng trong những điều phụ, còn tự do và bác ái trong hết mọi sự”. Con đường mục vụ hiện nay: “Hiệp hành, hiệp thông, tham gia, sứ vụ”. Hiệp hành có lãnh đạo: Cùng đi theo mục tử là Chúa Kitô, mục tử duy nhất. Tất cả chúng ta, là những mục tử, làm mục vụ, được đào tạo và thực hành mục vụ theo gương Chúa Kitô, dưới ánh sáng của Công đồng Vat. II. Với định hướng của ngàn năm thứ Ba: “Đi xa phải có nhiều người cùng đi”. Điều này rất phù hợp với tính cộng đồng của văn hóa Việt Nam: “Rồng rắn theo nhau, tạo nên sự mạnh bạo; rồng rồng theo mẹ, cảm giác an toàn; tội qui vu trưởng, tinh thần trách nhiệm; chim bay theo đàn và theo đầu đàn, tạo nên sự nhẹ nhàng, bay xa và có định hướng”.
Mối quan hệ giữa hiệp nhất và đa dạng
Trả lời câu hỏi của ông Andreas Thonhauser về những khác biệt trong Giáo hội, Đức Hồng y Koch chỉ ra rằng “trong Giáo hội Công giáo, chúng ta có mối quan hệ giữa hiệp nhất và đa dạng”. Theo Đức Hồng y, “sự hiệp nhất và sự khác biệt, đa dạng không đối nghịch nhau, nhưng bổ sung cho nhau.” Ngài giải thích: “Đó không phải là chia rẽ, mà là dung hòa những khác biệt."
Trách nhiệm của Kitô hữu
“Khi các ngươi đến trình diện Ta, Đừng đem những lễ vật vô ích đến nữa ; Khi các ngươi dang tay cầu nguyện, Ta bịt mắt không nhìn ; các ngươi có đọc kinh cho nhiều, Ta cũng chẳng thèm nghe”[2]. “Thiên Chúa đau khổ khi chúng ta, những người tự xưng là tín đồ của Ngài, đặt cái nhìn của mình lên trước cái nhìn của Ngài, chạy theo sự phán đoán của thế gian hơn là từ Trời, bằng lòng với những nghi lễ bên ngoài và dửng dưng với những người mà Ngài quan tâm nhất”. Thiên Chúa đau khổ vì “sự dửng dưng hiểu lầm” của chúng ta. Cần chuyển từ sự dữ sang sự thiện. “Để ân sủng trong chúng ta không trở nên vô hiệu”, Đức Thánh Cha Phanxicô đã khuyến khích mỗi người chống lại chiến tranh, bạo lực, bất công mà không được chỉ bằng lòng tố giác. “Cũng cần phải từ bỏ sự dữ, chuyển từ sự dữ sang sự thiện”. Đức Thánh Cha tuyên bố : khi phát động “Hãy tập làm điều thiện, tìm kiếm lẽ công bình”[3].
Với Thiên Chúa, mọi sự đều có thể
Sau khi chẩn đoán các sai lầm, Chúa yêu cầu khắc phục chúng. Vả lại, Ngài cũng đảm bảo rằng chính Ngài sẽ rửa sạch tội lỗi của chúng ta, bởi vì Ngài biết rằng chúng ta bị tê liệt bởi quá nhiều lỗi lầm. “Một mình, chúng ta không thể thành đạt, nhưng với Thiên Chúa thì mọi sự đều có thể ; một mình, chúng ta không thể thành đạt, nhưng cùng nhau thì có thể được. Quả thế, cùng nhau, Chúa đòi hỏi dân Ngài hoán cải”. Sự hoán cải được yêu cầu đối với dân có một sự năng động cộng đồng, một sự năng động giáo hội, và “vì thế, chúng ta tin rằng sự hoán cải đại kết của chúng ta cũng tiến bộ trong chừng mực chúng ta nhìn nhận mình cần ân sủng, cần cùng một lòng thương xót : khi nhận ra rằng tất cả chúng ta đều tùy thuộc vào Thiên Chúa trong mọi sự, chúng ta sẽ cảm thấy mình và sẽ thực sự nên «một », với sự trợ giúp của Ngài[4].
Tiếp đến, Đức Thánh Cha mời gọi cầu nguyện cho sự hiệp nhất các Kitô hữu và làm việc “để con đường tiến tới sự hiệp thông trọn vẹn ngày càng được khẳng định giữa tất cả những người tin vào Chúa Kitô” và khuyến khích các tín hữu dấn thân, với tất cả sự cống hiến và trong mọi lĩnh vực của cuộc sống, để trở thành những người kiến tạo hòa giải và hòa bình[5]. Đặc biệt Đức Thánh Cha tạ ơn Chúa về sự phục vụ của các tín hữu thuộc các hệ phái Kitô dành cho những người khốn khổ nhất. Ngài khẳng định rằng “Con đường bác ái này sẽ đưa chúng ta đến gần nhau hơn bao giờ hết, bằng cách yêu mến và noi gương Chúa Kitô là Mục Tử Nhân Lành”[6].
Kết luận
Hoa trái của Chúa Thánh Thần: “Cân Bằng”. Cùng với Chúa Thánh Thần thực hiện hoa trái của Người là “Cân Bằng” Đông Tây. Kiến tạo một thế giới trở nên một mái nhà chung và mọi người là anh em. Con đường đại kết, tuần lễ cầu nguyện Hiệp nhất Kitô hữu, trong một xu hướng thế giới đang đi về số Một. Đây là thời vận của sự Hiệp nhất. Thời cơ đến, vận thuận theo. Cộng tác với Chúa Thánh Thần kiến tạo hòa giải, hòa bình hiệp nhất Kitô hữu trong một thế giới mà mọi người coi nhau như anh em cùng một Cha. “Bước đi cùng nhau” và nhìn nhận mình “hiệp thông với nhau trong Chúa Thánh Thần” bao hàm một sự thay đổi, một sự phát triển mà, như Đức Bênêđíctô XVI đã viết trong thông điệp « Deus Caritas est », chỉ có thể được thực hiện “từ sự gặp gỡ thân mật với Thiên Chúa”, để học cách “nhìn người khác này không chỉ bằng đôi mắt và tình cảm của tôi, nhưng còn theo viễn cảnh của Chúa Giêsu-Kitô. Bạn của Ngài là bạn của tôi”. Trong khi các Kitô hữu cử hành sự trở lại của thánh Phaolô Tông đồ, Đức Thánh Cha cầu xin thánh Phaolô để thánh nhân ban cho các Kitô hữu “lòng can đảm bất khuất”, để trên đường đi, không ai rơi vào cạm bẫy làm việc cho nhóm của riêng mình hơn là cho Nước Thiên Chúa, hay vào cạm bẫy thiếu kiên nhẫn, tệ hơn nữa là đánh mất niềm hy vọng vào ngày mà “tất cả các Kitô hữu, trong việc cử hành Thánh Thể duy nhất, sẽ thấy mình được quy tụ trong sự hiệp nhất của Giáo hội duy nhất mà Chúa Kitô đã ban cho Giáo hội của Ngài ngay từ đầu”[7].
Trở ngại hiện nay, theo Công đồng là con người vô cảm. Óc lớn hơn tim. Con người: Vô cảm, thờ ơ, dửng dưng. Hầu như không có chuẩn mực chân lý, coi con người làm chuẩn. Đa số, thích hợp với mình là đúng là phải là làm. Tự do làm theo mách bảo của lương tâm cá nhân, không muốn lệ thuộc giáo hội hay bất kỳ một thế lực nào.
Ngoài ra, đối với người Việt Nam, nền văn hóa nông nghiệp: cào bằng, làm nảy sinh thêm tính ghen ghét, đố kỵ, cào bằng; lũy tre xanh: óc bảo thủ, kỳ thị, bè phái, địa phương. Vẫn còn gốc rễ. Phải một thời gian nữa, với ân sủng và sự dấn thân hy sinh phục vụ của các tôn giáo và nền giáo dục, ngành truyền thông triệt để, cùng với các người thiện chí. Thêm vào đó, có nền văn minh tiến bộ cách mạng khoa học thời đại 4.0, nền kinh tế dịch vụ liên kết toàn cầu, hy vọng mới có thể phai nhạt dần. Hầu cho sự hiệp nhất sáng tỏ, mạnh mẽ.
Cầu nguyện và kiến tạo sự hiệp nhất các Kitô hữu, theo Phúc âm, Công đồng Vat. II, trong xu hướng thế giới trở nên Một, một địa cầu, một nhân loại là thực hành theo ý định tạo dựng của Thiên Chúa và nay là con đường của Chúa Thánh Thần. Nhận thức xác tín như thế, chúng ta không ngần ngại đầu tư, dấn bước theo Người tiến tới ngôi nhà chung, trở thành con Thiên Chúa và là anh chị em với nhau./.
Truyền thông TGP/SG, tháng Giêng 2023
Lm. Nguyễn Văn Hinh (D.Min)
[1] Đức Hồng y Kurt Koch, 18/1/2023
[2]Is 1, 12.13.15.
[3]Phanxico, Vatican News, 25/1/2023 Vương cung thánh đường thánh Phaolô Ngoại Thành
[4]Ga 17, 21
[5]Phanxico, trong buổi tiếp kiến chung sáng thứ Tư ngày 18/1
[6]CSR_214_2023
[7] Phanxico, 25/1/2023 Vương cung thánh đường thánh Phaolô Ngoại Thành
Các tin khác